Kendisini sevin ya da sevmeyin, Donald Trump'ın gündem yaratma ve olayların akışını değiştirmeye olan yönelimi küçümsenemez. ABD Başkanı'nın bu yıl gündem odağı olduğu bir alan varsa, o da petrol fiyatlarının genellikle bir nesil boyunca yaşadığı değişikleri kendisinin tweetleri sebebiyle birkaç ay içinde yaşadığı emtia dünyası oldu.
Göçmen sorunu, ticaret, küresel ısınma ve hatta Beyaz Saray'daki işten çıkarmalar konusunda Trump'ın 140 karakterlik başkanlık kararnameleri yayınlamasına dünya artık alıştı. Wall Street'te de tacirler Trump'ın Twitter hesabını dikkatle takip ederken, "Trump Trigger" adlı uygulamayı kullanarak tweetlerinde adı geçen firmaların yaşayabileceği büyük fiyat dalgalanmalarına karşı hazır bekliyorlar.
Ancak Texas, Wyoming, Montana ve North Dakota gibi yerlere uzanan enerji endüstrisi, Başkan Trump'ın petrolcüleri kendisinin en büyük destekçilerinden olarak görmesine ve 2016'daki seçim kampanyasındaki güçlü pro-enerji politikasına rağmen, geleneksel olarak Beyaz Saray'dan (ve bu yüzden Trump'tan) daha uzak bir şekilde çalışıyordu. Bu yıl başında Trump ABD'nin neredeyse tüm kıyı sularında petrol ve gaz için deniz sondajına izin verirken, geçen ay başında da ABD'nin batı kısmında dokuz milyon akrelik araziyi sondaj kullanımına açtı. Trump aynı zamanda yeni kömür santrallerinin kurulmasını yasaklayan küresel ısınma kuralını iptal etti.
Trump'ın Tweetleri Endüstri İçindeki Destekçilerini Azaltıyor
Yine de, Başkan'ın bu yıl düşük petrol fiyatları konusundaki tweetleri, endüstri içindeki destekçilerini azaltmış olabilir.
Hikaye Trump'ın Obama döneminde İran ile imzalanan nükleer anlaşmasını iptal ederek Tahran'ın ham petrol ihracatına yaptırımlar getirme tehdidiyle başladı. Yaptırımların arzda bir sıkışıklık yaratacağına yönelik korkuların sonucu olarak ham petrol fiyatlarının uçmasının ardından, Trump attığı tweette Suudi Arabistan ve diğer OPEC üyelerinden petrol üretimlerini artırmalarını talep etti.
Rusya'yı da içeren OPEC+ grubunun muslukları sonuna kadar açmasının ardından Trump, İran petrol ihraçları konusunda beklenmedik izinler vererek piyasayı ihtiyaçtan çok fazla petrolle bıraktı. Petrol fiyatları da aynı hızda düşüşe geçerken, başta yaşanan %30'luk artış, şimdi %40'ı geçen düşüşün gölgesinde kaldı. OPEC fiyattaki çöküş sebebiyle üretimde kısıntıya gitmesi gerektiğini söylediğinde ise Trump bunu yapmamalarını söyleyen tweetler atmaya başladı.
Aynı dönemde, Suudiler ABD'de ikamet eden gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine bulaşarak Trump'a inanılmaz bir avantaj vererek, cinayet konusunda ABD yaptırımlarından kaçınmak istiyorlarsa Trump'ın isteklerini yerine getirmeleri gerektiği şeklinde baskıya maruz kaldılar. Ancak Suudi hükümeti cinayet için hiçbir ceza almadı ve OPEC bu ay başında üretim kısıntısı yapacağını açıkladı.
Resesyon Korkusu Fiyatlara Zarar Veriyor
Ancak küresel bir resesyon korkusunun piyasayı baskılamasıyla birlikte petrol fiyatları da serbest düşüşünü sürdürüyor.
Chicago bazlı Price Futures Group'ta kıdemli enerji analisti olan, petrol endüstrisini ve endüstrinin Beyaz Saray'la olan etkileşimini 30 yıldan fazla bir süredir takip eden Phil Flynn'e göre Trump, daha önce hiçbir başkanın başaramadığını başardı:
"Yıllarca başkanların enerji fiyatları üzerinde bir kontrol sahibi olmadığını duyduk. Geçtiğimiz yıllarda Başkan Obama ve Başkan Bush, petrol fiyatlarını kontrol edemediklerini söylemişlerdi. Ancak Donald Trump bunu tersine çevirdi. Trump 'yapabilirsin' diyor ve bunu tweetleriyle kanıtlıyor. Aynı zamanda Çin ile yaşanan ticaret savaşı konusundaki tweetleriyle de, Çin'e ithal edilen en büyük iki ürün olan soya fasulyesi ve metal fiyatlarını da altüst etti."
Soya Fasulyesi ve Bakır da Çöküşte
Ancak başkanlık için Trump'ı destekleyen Flynn, petrol fiyatlarında yaşanan bozgun yüzünden kendisine olan desteğinin bittiğini söylüyor:
"Piyasanın son birkaç aydaki durumundan memnun değilim. Aynı zamanda enerji piyasasındaki destekçilerinin çoğunun da memnun olmadığını düşünüyorum. Eğer Çin meselesini çözerse, sorun yok. Ancak bu ticaret savaşı gittikçe uzayıp fiyatlarda aşırı dalgalanmaya sebep olursa, bu hiçkimse için iyi olmaz."
Bu ay başında Washington ve Pekin'in gümrük vergisi savaşında 90 günlük ateşkes ilan etmesinin ardından Çin, ABD soya fasulyesi için iki büyük sipariş verdi. Ancak soya fasulyesi fiyatları bu gelişmelerden etkilenmeyerek, yıllık %8'lik düşüş yönüne devam etti. Kötü durumdaki Bakır da, yıllık %19'luk kayıba doğru ilerliyor.
Bazıları İçin Acı, Bazıları İçin Keyif
Deniz sondajlarının kırılıp suya düşen ekipmanlarını sudan çıkarma işini birkaç yıl önce yaşanan kaya petrolü fiyat krizi döneminde kapatmak zorunda kalan Texas bazlı petrol sahası hizmet uzmanı Steven Green, işini yeniden açabilmek için kredi almaya çalıştığını, ancak Trump'ın petrol fiyatları konusundaki tweetlerinin kredi almayı zorlaştırdığını söyledi.
Big Spring, Texas'tan kaya petrolü komisyoncusu Steve Smith de hayal kırıklığına uğramış durumda:
"Birkaç ay önce varil başına 77 Dolar alıyorduk. Bu petrol kuyudan kendi kendine çıkmıyor. Petrolü çıkarırken çok pahalı ekipmanlar kullanıyoruz ve çok yüksek hizmet faturaları ödüyoruz. Yılda 100.000 Dolar kazandığınızı ve iki ay içinde bunun harcamalarınız hariç 30.000 Dolar'a düştüğünü düşünün. Yaşanan tam olarak bu."
İki hafta önce biten OPEC toplantısından bu yana Trump petrol konusunda bir tweet atmadı. Fiyatların bu yılki zirve noktasının 30 Dolar altında olmasından dolayı, tweet atmaya ihtiyacı yok.
Ancak bunu yapsa bile üzülmeyecekler de var. New York bazlı petrol fonu Tyche Capital Advisors'dan Tariq Zahir:
"Kendisinin tweetleri yükseliş bekleyen yatırımcıları sinirlendiriyor ve benim gibi düşüş bekleyen yatırımcılar için bu işe yarıyor. Kısa bir pozisyondan çıkmak konusunda endişelenmem gerekmiyor. Düşük fiyatlar konusunda Trump benim tarafımda."