Çin'in en büyük iki internet şirketi Tencent Holding (OTC:TCEHY) ve JD.com (NASDAQ:JD) hisseleri bu yıl içinde düşüş yaşadı. İki şirketin de karşı karşıya olduğu kendilerine has sorunları olmasına rağmen, hisselerinin yaşadığı değer kaybına bakarsak izledikleri yol aynı olacak gibi görünüyor.
İki hisse de bu yıl keskin düşüşler yaşarken, gelecekte bir toparlanma işareti göstermiyor. Çin hisselerinde son dönemde küresel trende uygun şekilde genel bir düşüş yaşanıyor olsa da, bu iki dev aynı zamanda kendi geleceklerini etkileyen sorunlarla karşı karşıya.
Aşağıda iki şirketi de hangi faktörlerin etkilediğine daha detaylı bir şekilde bakarak, yakın zamanda yayınladıkları gelir raporlarının bir umut verip vermediği konusunda fikir edinmeye çalışacağız.
Tencent: Oyun Sektöründe Zorluklar
Shenzhen bazlı sosyal medya devi, başlıca gelir kaynağının baskı altında olduğu bir dönemde büyüme momentumunu sürdürmekte zorlanıyor.
İlkbahardan beri, oyun bağımlılığına yönelik endişelerin artmasıyla beraber Çinli regülatörlerin ülke çapında bilgisayar oyunlarına getirdiği kısıtlamaların ardından yatırımcılar bugüne kadar "Çin'in Facebook'unun" gösterdiği büyüme hızının sürdürülebilirliğini sorgulamaya başladı. Yine de Tencent, son gelir raporunda reklam satışları ve yatırım kazançlarının da yardımıyla üçüncü çeyrek için yüksek kar göstermeyi başardı.
Ancak, yatırım kazançlarının şirketin oyun bölümünün bir sonraki çeyrekte yavaşlayacak olmasına yönelik öngörüleri bastırmaya yeterli olmaması sebebiyle hissede yaşanan düşüşü durdurmaya son gelir raporu da yardımcı olamadı. Tencent 15 Kasım'da, 30 Eylül'de biten üç aylık dönemde 23,3 milyar Yuan'lık (3,35 milyar Dolar) net gelir sağladığını açıklayarak analistlerin beklentilerinin üzerine çıktı. Toplam kazanç, beklentilere uygun olarak, %24 artışla 80,6 milyar Yuan'a yükseldi.
Üç aylık dönemdeki kara, Tencent destekli gıda ve dağıtım firması Meituan Dianping'in (HK:3690) halka arzından gelen 8,8 milyar Yuan da (1,27 milyar Dolar) dahil. Bu miktar, Tencent'in geçen yılın üçüncü çeyreğinde sağladığı yatırım kazancının iki katından fazla.
Üçüncü çeyrek gelir açıklamasında, şirket hükümetin bilgisayar oyunu onaylarını durdurması konusundan bahsetmedi. Ancak bir analistin sorusuna karşılık Tencent Başkanı Martin Lau, "hükümetin bilgisayar oyunlarını onaylamaya yeniden başlamasını bekliyoruz" diyerek, proaktif bir çözüme sahip olmadıklarını gösterdi.
JD.com: Kilit İsme Yönelik Risk Sürüyor
Çinli teknoloji devlerini bu yıl vuran genel zayıflamanın ötesinde, Çin'in Alibaba'dan (NYSE:BABA) sonra en büyük ikinci e-ticaret firması olan JD'ye zarar veren ve yatırımcıların güvenini zedeleyen bir çok sorun var.
Şirketin 19 Kasım'da yayınlanan son gelir raporu, yatırımcıların JD'ye yönelik olumsuz hissiyatını değiştirmeyi başaramadı. Gelir büyümesi yavaşlarken, şirket halka açıldığından beri ilk kez yıllık aktif müşteri sayısında üst üste ikinci kez düşüş gösterdi.
Son on iki ayda JD üzerinden bir ürün ya da hizmet satın alan kullanıcı sayısı, "yıllık aktif müşteri" olarak ifade edilen ölçüt, Haziran ve Eylül ayları arasında 8,6 milyonluk düşüşle 305,2 milyona geriledi. Bu, JD hisselerinin 2014'te New York'ta listeleyenmeye başladığından beri bu ölçütte yaşanan ilk düşüş.
Önümüzdeki çeyrek için de haberler iyi görünmüyor. JD 130-135 milyar Yuan'lık satış öngörürken, bu öngörünün ortalaması, yatırımıların beklediği 134,3 milyar Yuan'ın yaklaşık %1,4 altında.
Mali zayıflığın yanı sıra, Eylül ayında Minneapolis'te tecavüz suçlamasıyla tutuklanan CEO Richard Liu'ya yönelik devam eden soruşturma da yatırımıları endişelendiriyor. Liu tutuklanmadan kısa bir süre sonra serbest bırakılıp hemen Çin'e dönse de, kesinleşmiş karar henüz açıklanmadı. Dün yayınlanan CNN haberine göre gelir raporu açıklamasının ardından Liu şirketteki pozisyonunu değiştireceğini söyledi. Liu, yeni iş kollarına odaklanacağını belirtti.
Yine de Liu, geniş oy gücü sayesinde JD.com üzerindeki sıkı kontrolünü sürdürüyor. %15,5'lik hissesinin oy hisselerinin %79,5'ini temsil ettiği ikili hisse yapısı, büyük bir anomali. Bunun anlamı, şirketteki pozisyon değişiminden bağımsız olarak, yönetimde önemli bir etkiye sahip olmayı sürdürecek olması. Bu o kadar güçlü bir etki ki, diğer yönetim kurulu üyeleri kendisinin onayı olmadan bir toplantı bile gerçekleştiremiyor.
Özet
Çin'in iki teknoloji devinin üçüncü çeyrekte hayal kırıklığı yaratması ve geleceklerinin parlak görünmemesiyle birlikte, iki şirketin hisseleri de iki yönden baskı altında kalmayı sürdürecek: şirketlerin kendilerine has sorunları ve zayıflayan makro ekonomik çevre.
Yatırımcılar en azından Çin'in bilgisayar oyunlarına yönelik regülasyonlarında bir açıklığa kavuşulana kadar ve JD.com CEO'sunun karşı karşıya olduğu suçlamaların sonucu belli olana kadar beklemeli. Şirketlerin kendi sorunlarına ek olarak, ABD ve Çin bir ticaret savaşının içinde olduğu sürece bu hisselerin toparlanması zor gibi görünüyor.