Bu makale 06.09.2018 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır
Atlantik Okyanusu’ndaki kasırga döneminin en aktif aylarına giriyoruz. Hava durumu bilimcileri, 2018 kasırga döneminin 2016 – 2017 yılları kadar aktif olmayacağını öngörse de, Ekim ayına kadar koşullar kasırga lehine.
Kasırgaların petrol üretimini, petrol fiyatlarını ve benzin fiyatlarını etkileyebileceğini düşündüğümüz birkaç yolu şöyle:
1. Meksika Körfezi’ndeki petrol üretimi
Tüm kasırgalar Meksika Körfezi’ne girmiyor, ancak girdikleri zaman, pek çok petrol üreticisi tedbir alacak ve kıyı üretimlerini kapatarak, kasırga vurmadan personeli tahliye edecek. Petrol piyasası izleyicileri, bir kasırganın veya tropik fırtınanın kıyıya ulaşmasa da kıyı üretimini etkileyebildiği veya medyanın ilgisini toplayabildiği konusuna vakıf olmalı.
Salı ve Çarşamba günü Meksika Körfezi’ne doğru gelen Gordon Kasırgası, üreticilerin Körfez’deki petrol üretiminin %9,23’ünü ve Meksika Körfezi’nin kuzeyindeki doğalgaz üretiminin %9,06’sını kapatmasına neden oldu. Bununla birlikte, bu yalnızca günde 156.907 varil demek ve Salı günü WTI fiyatlarını yalnızca 9 sent yükseltti. Diğer yanda, 2017 Ekim ayında Nate Kasırgası Meksika Körfezi’ndeki tüm petrol üretiminin yaklaşık %92’sini ve doğalgaz üretiminin %78’ini durdurmuştu. Geçen yıl yaşanan bu kapatmalar nedeniyle WTI fiyatları 35 sent yükselmişti.
2. Meksika Körfezi yanında petrol rafinerileri
ABD’nin toplam arıtma kapasitesinin %45’inden fazlası Körfez’de yer alıyor. Kasırgalar ve diğer fırtınalar bazen şiddetli olmak üzere, rafinerilerin kapatılmasına yol açan sellere neden olabilir. 2017 yılında, Harvey Kasırgası’nın Teksas’taki Arthur limanında şiddetli bir sel meydana getirerek, ABD’nin en büyük rafinerisi Suudi Aramco’nun sahip olduğu Motiva’nın iki hafta kapatılmasına sebep oldu. Harvey Kasırgası sonrası diğer rafineriler yalnızca birkaç gün kapalı kaldı. ABD’nin arıtma kapasitesinin %5’inden fazlası o kasırgadan etkilendi. Harvey’in 2017 Ağustos ayında toprak kaymasına neden olmasından önce bile, RBOB Ekim vadeli benzin kontratları 10 sent yükseldi.
3. Benzin darlığı
Kasırga hazırlıkları da, geçici fiyat artışlarına neden olarak, ABD’nin belirli bölgelerinde benzinde geçici kıtlıklara yol açabilir. 2017’de Irma Kasırgası için yapılan hazırlıklar sırasında, Florida valisi vatandaşlarına, kasırga gelmeden bir hafta önce arabalarına tamamen benzin doldurmaları konusunda öneride bulunmuştu. Bu nedenle, fırtına varmadan günler öncesinde benzin kıtlığı yaşanmıştı. Florida’nın benzininin çoğu Meksika Körfezi’nden mavnalar ile Teksas ve Louisiana’dan geliyor ve sonrasında tek bir boru hattı ile doğuya gönderiliyor. Ülkenin dördüncü büyük eyaleti olan Florida, benzin kıtlıklarına özellikle yatkın.
2012 yılında Sandy fırtınası New Jersey ve New York’u vurduğunda, bölge boyunca benzin kıtlıkları yaşandı ve tüketiciler için pompa fiyatları eyalet hükümetlerinin belgeyle dağıtma uygulamalarından önce çok yükseldi. Ancak bu fırtına seyahat yasakları, okul ve işletmelerin kapalı olması ve molozlar temizlenirken trafiğin azaltılması gibi nedenlerden dolayı RBOB benzin vadeli işlemleri fiyatlarını esasen artırmak yerine düşürdü.
4. Liman ve boru hatlarının kapatılması
Meksika Körfezi’nde doğu kıyısı boyunca olan limanlar, kasırganın güzergahında olduğu tahmin edilirse, genel olarak kapanacak. Sel, fırtına geçtikten sonra limanların yeniden açılışında ertelemeler anlamına da gelebilir. Meksika Körfezi’ndeki limanlar etkilendiğinde bu durum petrol ve benzin fiyatları için özellikle önem arz ediyor. Meksika Körfezi boyunca tüm limanlar, ABD’deki ham petrol ithalat ve ihracatının oldukça büyük bir çoğunluğunu idare ediyor. Fırtınadan dolayı kapanan limanlar nedeniyle ham petrol ihracatında yaşanan bir erteleme, petrol piyasasında büyük yankılar uyandırabilecek şekilde Teksas ve Oklahoma’daki petrol taşıma altyapısında sıkışmalara neden olabilir. İhracatın ertelenmesiyle, Cushing depo tesislerindeki petrol stoklarında EIA tahminlerinin öngöremediği beklenmedik artışlara yol açabilir. Eğer boru hatları hava durumu yüzünden kapatılırsa, o zaman diğer bölgelerde üretim yapan şirketler sondaj faaliyetlerini durdurabilir.
5. Geleneksel olmayan kasırga güzergahları
Kasırgaların bilinen yollar dışında gelme ihtimalleri de var, İngiltere’nin kuzeyine veya Venezuela yakınlarında Karayip Adaları’nın doğusuna doğru gibi. Geçen yıl, Ophelia adlı tropik bir kasırga İrlanda’yı vurdu. Bu olayda, Kuzey Denizi’ndeki kıyı petrol üretimi askıya alınabilirdi. 2007 yılında Venezuela petrolü için majör bir rafineri olan Curacao, Felix kasırgası ile vuruldu ancak rafineri zarar görmedi.
Bir kasırga beklenmedik şekilde yıkıcı veya sel özellikle şiddetli olmadığı sürece, bu tür sorunların çoğu, olay gerçekleşmeden önce çözülebilir. Benzin kıtlığı veya depolardaki petrol artışı gibi kimi meseleler uzayabilir.
Piyasa izleyicilerinin ve yatırımcıların kasırgaları anlamaları için temel nokta, tek bir sonucu olmaması. Petrol kuyuları kapatılırsa, WTI fiyatı artabilir veya EIA’nın ham petrol stoklarında yaşanan beklenmedik bir artışı raporlamasıyla, azalabilir. (Tabi ki, Brent fiyatları, Meksika Körfezi veya ABD kıyılarındaki fırtınalardan genel olarak etkilenmiyor.)
Ayrıca, benzin fiyatları tüketiciler için artabilir ancak vadeli işlemler kontratları, kasırgadan en çok etkilenen bölgelere göre düşüş yaşayabilir. Her bir kasırga, piyasaları ufak farklılıklarla etkiliyor, bu nedenle ayrıntılara dair son gelişmelerden haberdar olmak önemli.