Görünen o ki Suudi Arabistan petrol fiyatlarının geçen seneye benzer bir şekilde büyük bir düşüş yaşamasına izin vermemekte kararlı.
Ancak ABD'deki en yoğun yaz mevsimi araç kullanma döneminin yarısından fazlası geçilmişken, Krallık ve etkisi altındaki genişletilmiş OPEC grubu yıl sonuna kadar piyasanın yönünü değiştirmek için zaman faktörünün desteğini de elde edebildi mi?
Çin ekonomik verileri dışında, Perşembe günü yayınlanan bir Bloomberg haberinde ismini vermek istemeyen bir Suudi yetkilinin ülkenin geçen hafta fiyatlarda yaşanan keskin düşüşe müsaade etmeyeceğini belirtmesi, ham petrol fiyatlarının yükselişe geçmesini sağladı. Suudi yetkili, gelecekte yaşanacak muhtemel düşüşleri engellemek için her seçeneği değerlendirmeye açık olduklarını ekledi.
Bunun sonucunda, ABD West Texas Intermediate ve Brent ham petrol benchmarkları %2'den fazla yükselip son yedi ayın en diplerinden tırmanmayı başararak, son dört günün ilk anlamlı toparlanmalarını kaydettiler. Yine de, Cuma günkü erken Avrupa seansında WTI haftalık bazda %6'lık kaybını sürdürdü. Brent ise hafta başından bu yana %7'lik bir düşüş kaydetti.
Suudi Arabistan'ın Seçenekleri Kısıtlı
Suudi Arabistan'ın piyasayı düzeltmeye yönelik kararlılığına rağmen, Bloomberg'in analizine göre Riyad'ın önündeki seçenekler oldukça kısıtlı:
"Soğuyan bir küresel ekonomi ile ABD-Çin ticaret anlaşmazlığı petrol talebini frenliyor, yani küresel üreticiler üretimde yeni kesintilere gitseler bile, fiyatları yeniden canlandırmakta zorlanabilirler."
Suudiler'in planı oldukça basit: OPEC'in Mart 2020'ye kadar sürdürme kararı aldığı günlük 1,2 milyon varil üretim kesintisini daha da artırmak.
OPEC'in en büyük petrol üreticisi olan ülke, kendi petrol ihracatını önümüzdeki aydan itibaren günlük 7 milyon varilin altında tutmayı planlıyor. İyi zamanlarda Krallık üretimini günlük 10,3 milyon varile kadar çıkarabiliyor, ancak şu an iyi zamanlarda olmadığımız kesin. İhracatı düşürmek amacıyla, ülkenin devlet tarafından işletilen şirketi olan Suudi Arabistan Petrol Şirketi, ya da Aramco, Eylül ayında tüm bölgelerdeki tüketici tahsisinde günlük 700.00 bin varillik azalmaya gidecek.
Kuzey Amerikalı tüketiciler için Krallık Eylül ayında gönderilmesi planlanan petrolü günlük 300.000 varil seviyesinde azaltacak. Avrupalı alıcılara yapılacak kısıtlama daha da büyük olacak ve Asyalı alıcılara da makul bir kısıtlama getirilecek, ancak bunların detayları henüz açıklanmadı.
ABD'nin Ham Petrol Stok Seviyesi Kilit Rol Oynayacak
Bu veriler içinde en önemlisi, petrol üretimi, tüketimi ve dengelere yönelik verilerin en şeffaf olduğu ve haftalık güncellendiği ABD piyasasına yönelik veriler olacak.
Suudi Arabistan geçmişte ABD'ye yönelik petrol ihracatını kısıtlamada çok iyi bir iş çıkardı; daha önceki bol arzın piyasayı 2018'in son üç ayında yaklaşık %45'lik bir zararla terketmesinin ardından WTI'ın bu yılın ilk dört ayında gerçekleştirdiği %35'in üzerindeki yükseliş de bunun kanıtı.
WTI'ın yaz başından bu yana elde ettiği kazanç istikrarsız olsa da, OPEC'in üretim kesintileri fiyatlara bir taban koymayı yine de başardı. Bu yaz petrol talebinin güçlü olması da fiyatlara önemli bir destek verdi. Temmuz'u kapsayan üst üste yedi haftada ABD ham petrol stokları toplamda yaklaşık 50 milyon varillik bir düşüş yaşadı ki, hangi ölçütten bakarsanız bakın bu sarsıcı bir düşüş.
Geçen hafta ABD ham petrol stoklarının Temmuz ortasından bu yana ilk kez yükselmesiyle birlikte bu azalma trendi sona erdi gibi göründü.
Ancak 2 Ağustos'la biten haftadaki 2,4 milyon varillik stok artışının yeni bir trendin başlangıcı olup olmayacağını söylemek için henüz erken.
En Yoğun Yaz Araç Kullanımı Döneminin Son Birkaç Haftası
Ancak bildiğimiz bir şey var, o da ABD'deki en yoğun yaz araç kullanımı döneminin bitmesine dört haftadan az bir süre kaldığı. 2 Eylül İşçi Bayramı tatili, havalar soğumaya başlamadan dönemi resmi olarak tamamlayacak.
Geçtiğimiz yaz, WTI ham petrol fiyatlarını %30'dan fazla düşüren üst üste 11 haftalık stok artışından önce Eylül ortasına kadar stoklar güçlü bir şekilde azalmaya devam etmişti. Ancak bu sürece başka bir faktörün de etkisi vardı: Başkan Donald Trump İran petrolü ithal eden ülkelere yaptırımlardan muafiyet izinleri vermişti. OPEC Aralık ayında kesintilere başlayınca da piyasa istikrarlı bir şekilde toparlanmaya başlamıştı.
Bu sefer ise, Suudiler'in derinleştirdiği kesintiler Eylül sonuna kadar görünür bir hale gelirse, piyasaya yeniden bir taban koymaya yardımcı olabilir.
Ancak bu sefer OPEC için işleri karmaşık bir hale getiren bir joker var: ABD-Çin ticaret savaşı.
Ticaret Savaşının Yarattığı Sorunlar Dağ Gibi Büyüyor
Beijing'in geçen hafta Yuan'da devalüasyona gitmesinin, küresel ekonomiyi bekleyen muhtemel şoklar dağının görünen ucu gibi görünmesiyle birlikte OPEC'in sadece kesintilerle istediği fiyatları elde edebileceğinin bir garantisi yok, ancak grubun önünde başka seçenekler de var.
CNBC haberine göre ise, OPEC'in - ABD'ye ihracatı azaltarak - fiyatları yükseltme çabası, Çin'in önümüzdeki haftalarda satın aldığı ABD ham petrolünü ciddi oranda azaltma planıyla dengelenebilir. Eğer bu iddia doğruysa, ABD ham petrol stoklarının her hafta daha da artması ve WTI ham petrol fiyatlarını düşürmesi kaçınılmaz. Geçen hafta, ABD ham petrol ihracatındaki düşüşün stoklara nasıl bir etki yaptığının açık bir örneği oldu: Geçen hafta ihracatta yaşanan 710.000 varillik düşüş, stoklardaki 2,4 milyon varillik artışın en önemli sebeplerinden biri oldu.
OPEC'in işine yarayacak şey ise, ABD ham petrol üretiminin genelinde bir yavaşlama olması.
Ancak kaderin cilvesidir ki, ülke çapında kaya petrolü üreticilerinin durmaksızın yükselttiği ABD ham petrol üretiminde anlamlı bir düşüş yaşanması için önce fiyatların düşmesi gerekiyor.
Transversal Consulting Başkanı ve Investing.com yazarı Ellen Wald, bu mantığı bu hafta yazdığı bir analizde açıkladı:
"Petrol fiyatları 40 Dolar'ın altına düşmedikçe, kaya petrolü şirketleri sondaj çalışmalarına ve faaliyetlerini genişletmeye devam edebilir. Boru hatları kapasitelerinin bu yıl artması da yardımcı oluyor ve bu şirketler ucuz ve kolay bir şekilde faaliyete geçirebilecekleri sondajla açılmış ancak tamamlanmamış kuyulara sahip."