Yazar: Barani Krishnan
Investing.com – Dünyanın petrol devlerinin, tarihteki en büyük üretim kesintisinden bir hafta sonra daha fazlasını yapacaklarını söylemek oldukça zorlayıcı olmalı.
Ama ham petrolün bu günlere geldiği şey bu. Hayatta ve iş dünyasında sık sık söyledikleri gibi: “neyse o.”
Petrol çalkantılı bir haftayı daha sona erdirmeye hazırlanırken, Riyad ve Moskova ek kesintiye hazır olduklarını belirtti ve WTI kendini son zamanlarda epey aşina olduğu bir seviyede buldu: varil başına 20 doların altında.
Abdülaziz bin Salman ve Alexander Novak aralarındaki telefon görüşmesinden sonra yaptıkları açıklamada, Suudi Arabistan ve Rusya’nın, “petrol piyasasını yakından izlemeye devam edeceklerini ve OPEC+ ve diğer üreticilerle birlikte gerekli gördükleri takdirde daha fazla önlem almaya hazır olacaklarını” söyledi.
Sadece bir hafta önce, G-20 ve OPEC içindeki petrol üreticileri – şu anda GLOPEC olarak bilinen bir ittifak – günde yaklaşık 10 milyon varillik bir kesinti anlaşması konusunda inatçı bir Meksika'yı alt etti. Benzer şekilde, ham petrol piyasaları güneye dönmeden önce Pazartesi günkü ticarette birkaç saat direndi.
Ve o zamandan beri köşeyi dönemedi. İstisna olan Brent, art arda üç pozitif oturum geçirse de haftanın sonunda kendini yine iki basamaklı kayıplarla buldu.
Tabii ki son birkaç haftadır piyasaları izleyen herkes, iki bakanın telefonu kapattıktan sonra kesinti ile yola koyulacağını söyleyebilirdi.
Bin Salman ve Novak’ın piyasaya sunduğu orijinal kesintiler, Covid-19’un talebe vurduğu 30 milyon varillik darbenin yarısın karşılayamayacaktı – GLOPEC’in resmi olarak 9,7 milyon varile sabitlediği bir rakam
Yine de piyasayı özenle takip eden herkes, gerçek hedefleri pazar payını artırmak olduğunda ne Suudilerin ne de Rusların on milyonlarca varil ilave kesintiyi takip etme niyetinde olmadığını bilecek. Benzer şekilde, ABD başkanı Amerikalı sondajcılara tıpalarını takmalarını söyleme gücü olmadığını biliyor; eğer endüstri bir şekilde kendini düzenleyebilirse, o zaman daha iyi olacak.
Suudilerin üretim hakkındaki gerçek motivasyonu, devlete ait Aramco'nun (SE:2222) rafineri müşterilerine cömert kredi koşulları ve diğer Asyalı alıcılara büyük indirimler sunduğu bu hafta başlarında açıkça ortaya çıktı. Bunlar, arzı dengelemek yerine pazar payını artırmaya yönelik hesaplanmış hareketlerdi.
Ancak bu, büyük üretim kesintilerinin gerçekleşmeyeceği anlamına gelmiyor.
Cuma günü Baker Hughes tarafından yayınlanan haftalık ABD petrol kuyusu sayımı raporu, bu hafta 66 ve son beş haftada 245 düşüş olduğunu gösterdi. Kuyulardaki azalma, WTI’nin serbest düşüşü nedeniyle doğrudan ABD’li petrol sondajcılarının üstlendiği üretim kesintilerini yansıtıyordu.
Hepsi bu değil. ABD depolama tesisleri de hızla doluyor, WTI için Cushing, Oklahoma merkezi 10 Nisan itibariyle çalışma kapasitesinin %71'ine ulaşarak son iki hafta içinde %15 artış yaşadı. Analistler, son üç hafta içinde yaklaşık 50 milyon varil artan mevcut yükselme seviyesi ile Cushing deposunun Mayıs ortasında veya en geç Haziran ayının ilk haftalarında zirve yapabileceğini söylüyor.
Denizdeki depolama da artıyor. Küresel petrol tankerlerinin sadece iki hafta öncesine göre ikiye katlanarak 160 milyon varil ile rekor bir yükseklikte petrol tuttuğu tahmin ediliyor.
Buna rağmen ABD’li bazı sondajcılar arasında daha büyük kesintilere yönelik direnç sürüyor.
Pioneer Resources and Parsley Energy, ABD'nin petrol üreten en büyük eyaletinde üretimini düzenleyen Texas Demiryolu Komisyonu'na, kendi yetkisi dahilinde %20'lik zorunlu bir üretim kesintisi emri vermesi için dilekçe verdi.
Pioneer CEO'su Scott Sheffield, "kesintiler yapılmadığı takdirde endüstri yok olacak" dedi. “Yılın ikinci yarısında petrolün 3-10 dolar arasında olduğunu göreceğiz. "
Ancak Chevron (NYSE:CVX) and Marathon Oil (NYSE:MRO) gibi diğer firmalar böyle düşünmüyordu.
Marathon CEO'su Lee Tillman, “Küresel üreticiler arasında ABD'nin önce hareket ettiğini ve oldukça güçlü davrandığını iddia ediyorum” dedi.
“Sonuçta zaten büyük kesintiler yapıyoruz; Texas'taki kayaç petrol sondajcıları, sermaye harcamasını bu yıl %50 azaltma yolunda.”
Küresel cephede, petrol şirketleri sermaye harcamasını %26 oranında, yani 60,5 milyar dolar azalttı.
Yine de ABD tarafında, sondajcılar kendi başarılarının kurbanı olmuş olabilirler, yani sondaj verimliliğinin.
ABD'nin toplam ham petrol üretimi, bir yıl önce bulunduğu seviyenin yaklaşık %1.7 üzerinde, üretimin ise geçtiğimiz hafta 12.3 milyon varil, Mart ayında ise 13.1 milyon varil olduğu tahmin ediliyor.
Enerji Yönetimi Enstitüsü risk ve ticaret müdürü Dominick Chirichella, “ABD’nin üretime dönük sektörü şu anda 438, yani %72,8 oranında daha az sondaj kuyusu kullanıyor ancak Ekim 2014'te ürettiklerine göre günde 3.425.000 varil (yüzde 38,6) daha fazla petrol üretiyor” dedi.
Değerli metaller cephesinde altın, hafta sonu öncesi kâr realizasyonunu tetikleyerek 1.700 dolarlık konfor bölgesinin altına düştü.
Bununla birlikte analistler, altının 1.800 dolar seviyelerini, bir ihtimal de 1.900 dolar üzerinde rekor yükseklikleri göreceğine dair iyimser.
Enerji Özeti
Beyaz Saray’ın ABD ekonomisini yeniden açma yönergeleri ve Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim kesintileri için başka neler yapabileceği hakkındaki konuşmalar, ham petrol içinde yüzen ABD piyasasında bir azalmaya sebep olmadı.
Önümüzdeki ay için vadeli WTI 17,31 dolara kadar düştü – 2001’den beri görülen en dikkat çekici dip. Günlük %8 düşüşle 18,27 dolar olan sözleşme, hafta bazında %19,7 kayıp yaşamış oldu.
Haziran vadeli WTI ise 25,03 dolarda işlem gördü – spot ham petrol için görülen talep nedeniyle yaklaşık 7 dolarlık bir eşitsizlik.
OPEC ve diğer petrol üreticileri tarafından Pazar günü kabul edilen yaklaşık 10 milyon varillik üretim kesintisine rağmen ham petrol fiyatları, Covid-19 pandemisinden dolayı gerçek talep kaybının 30 milyon varile kadar yüksek olabileceği endişelerine kapılmaya devam etti.
Chicago'daki Price Futures Group analisti Phil Flynn, “OPEC+ kesintilere henüz başlamamış olması nedeniyle ham petrol teslimat için hazır ve üretim düşüşleri yeterince hızlı gelmiyor” dedi. “Ancak, eğriye bakarsanız fiyatlar daha iyi görünüyor.”
Haziran WTI önümüzdeki haftalarda yine artabilir. Baker Hughes tarafından yayınlanan petrol kuyusu sayımı raporu bu hafta 66, geçen beş hafta boyunca 245 düşüş olduğunu gösterdi.
Brent ABD petrolüne göre daha iyi performans sergiledi. Brent için Mayıs vadesi 28,08 dolar oldu. Yine de haftalık %10,8 düşüş yaşadı.
Beyaz Saray Perşembe günü, 670.000'den fazla Amerikalıya bulaşan ve 34.000 kişiyi öldüren Covid-19 salgınını kontrol altına almak için 50 ABD eyaletinin valilerine, dört hafta boyunca kapalı kalan işletmeleri yeniden açmak için kullanabilecekleri bir sağlık rehberi sundu.
Önümüzdeki Haftanın Enerji Takvimi
Pazartesi, 20 Nisan
Genscape Cushing ham petrol stok tahminleri (özel veri)
Salı, 21 Nisan
Amerikan Petrol Enstitüsü’nün petrol stoklarına ilişkin haftalık raporu.
Çarşamba, 22 Nisan
EIA petrol stoklarına dair haftalık raporu.
Perşembe, 23 Nisan
Cuma, 24 Nisan
Baker Hughes haftalık petrol kuyusu sayımı.
Kıymetli Maden Özeti
Haziran vadeli altın yaklaşık %2 düşüşle 1.698,80 dolardan işlem gördü. Haftalık kaybı %3,5 üzerindeydi.
Salı günü içinde bulunduğumuz vadenin sözleşmesi yedi yılın yükseği olan 1.788,75 doları görmüştü.
Spot altın 34,88 dolar düşüşle 1.683,78 dolara geriledi. Haftalık kaybı %0,3 oldu.
Wall Street’te Dow endeksi, olası koronavirüs tedavisine ilişkin iyimserlik ve ABD ekonomisinin yakın zamanda yeniden açılacağı umutları ile destek görerek %2,5 artış yaşadı.
Beyaz Saray Perşembe günü, 670.000'den fazla Amerikalıya bulaşan ve 34.000 kişiyi öldüren Covid-19 salgınını kontrol altına almak için 50 ABD eyaletinin valilerine, dört hafta boyunca kapalı kalan işletmeleri yeniden açmak için kullanabilecekleri bir sağlık rehberi sundu.
Bununla birlikte analistler, altının 1.700 dolara tekrar yükseleceği konusunda iyimser.
OANDA analisti Ed Moya, “öngörülebilir bir geleceğe yönelik parasal ve mali teşvikler ile altın destek görmeye devam edecek” dedi. “Dolar bazlı altın için rekor yükseklikler, yavaş yavaş esas senaryo olmaya başlıyor, yani gelecek haftalarda artan bir volatilite görebiliriz.”