(Ayrıntılar eklendi)
ANKARA, 17 Eylül (Reuters) - Merkezi yönetim bütçesi bu yıl Ağustos'ta 5.8 milyar TL açık verirken, yılın ilk sekiz ayında açık geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 102 artışla 50.8 milyar TL oldu.
Türkiye ekonomisinin makro anlamda en güçlü olduğu alanların biri olan bütçede denge 2016'da yaşanan darbe girişiminin etkilerini azaltmak için alınan önlemlerle kısmen bozulmaya başladı.
Bunun yanı sıra başta Kuzey Irak ve Suriye olmak üzere jeopolitik gelişmeler nedeniyle güvenlik harcamalarında planlanan artış da bu etkiyi tetikledi. Seçim öncesi atılan adımlar ise harcamalar tarafındaki yükselişin hızlanmasına neden oldu.
Hükümet seçim öncesi emeklilere sağlanan ikramiyeler ve kamu çalışanlarına yapılan ek ödemeler başta olmak üzere harcamaları kalıcı olarak artıracak politikalara da yöneldi. Tüm bu gelişmelerin yanı sıra iç tüketimde beklenen ve kısmen başlayan yavaşlama eğilimi de bütçe gerçekleşmeleri açısından yakından takip ediliyor.
Orta Vadeli Program'da 2018 yılında bütçe açığının 65.92 milyar TL olarak gerçekleşmesi, GSYH'ya oran olarak ise açığın yüzde 1.9 olması öngörülüyor. Ancak OVP'nin bu hafta güncellenmesi bekleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre 2017 Ağustos'ta 874 milyon TL açık veren bütçe, bu yıl Ağustos'ta 5.8 milyar TL açık verdi. Geçen yıl Ağustos'ta 4.6 milyar TL faiz dışı fazla veren bütçe bu yıl Ağustos'ta FDF 2.5 milyar TL'ye geriledi.
Ağustos'ta bütçe gelirleri yüzde 23.3 artarak 70.3 milyar TL olurken, giderler ise yüzde 31.5 artarak 76.1 milyar TL olarak gerçekleşti.
Vergi gelirleri Ağustos'ta yüzde 18.6 artarak 60.9 milyar TL olurken ekonomistler tarafından iç tüketime ilişkin önemli bir gösterge olarak takip edilen dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 42.8 artış gösterdi. İthalde alınan katma değer vergisi ise Ağustos'ta yüzde 20.1 arttı.
Verilere göre Ağustos'ta banka ve sigorta muameleleri vergisi tahsilatı yüzde 35.9, kurumlar vergisi yüzde 33.9, gelir vergisi yüzde 23.7, harçlar yüzde 2.4 ve damga vergisi yüzde 1.5 artarken özel tüketim vergisi yüzde 6.1 azaldı.
OCAK-AĞUSTOS DÖNEMİ
Öte yandan yılın ilk sekiz ayında faiz dışı fazla bir önceki yıl 13 milyar TL iken, bu yıl 559 milyon TL faiz dışı açık oluştu.
İlk sekiz ayda bütçe gelirleri yüzde 18.9 artarak 485.7 milyar TL olurken, giderler ise yüzde 23.7 artarak 536.5 milyar TL olarak gerçekleşti.
İlk sekiz ayda vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19.4 artarak 410.1 milyar TL oldu.
Gelirler tarafında dahilde alınan katma değer vergisi tahsilatı ilk sekiz ayda yüzde 14.7 artış gösterirken, ithalde alınan katma değer vergisinde aynı dönemde artış yüzde 27.7 oldu.