Ukrayna'yı işgal etmesi üzerine Batı dünyasının Rus ekonomisine yönelik getirdiği yaptırımların, Rusya'nın etki sahibi olduğu neredeyse her emtiada bir alım çılgınlığı yaratmasıyla birlikte bakır da geçtiğimiz beş günde rekor zirveler kaydetti.
Londra Metal Borsası (LME) onaylı depolama alanlarındaki bakır stokları son günlerde düşüşteydi ve Pazartesi günü 69.825 tona gerileyerek LME'de 2005'ten bu yana en düşük seviyeye ulaştı.
Petrol, nikel, paladyum ve buğday 2008 resesyonundan bu yana görülmeyen rekor zirvelere tırmanırken, bakır da Rusya-Ukrayna krizinin yarattığı dalgaya kapılabilir.
Tüm grafikler: skcharting.com
Yine de, bakır ile diğer emtia arasında temel bir fark mevcut: Rusya bakır üzerinde diğer emtiada olduğu kadar güçlü bir etkiye sahip değil.
Bloomberg'in Pazartesi günkü haberine göre, küresel üretimin yalnızca yaklaşık %3,5'ini gerçekleştiren Rusya, bakır piyasasında büyük bir oyuncu değil.
Buna kıyasla, Rusya'nın küresel üretimin %7'sini gerçekleştirdiği nikel Pazartesi günü tam %94'lük bir ralliyle LME'de 56.041 doların üzerinde rekor bir zirveyi gördü.
Yine bakırdan farklı bir şekilde, Rusya'nın arzın %40'ını kontrol ettiği otokatalist metali paladyum da New York COMEX'te üst üste iki gün rekor zirvelere ulaştı ve Pazartesi günü ons başına 3.417 doları gördü.
Ancak yine de, Reuters'a göre ING analisti Wenyu Yao, tam da bakır stokları hızla azalırken Rusya-Ukrayna savaşının "zaten arz sıkıntısı yaşanan baz metal piyasalarında ateşi körüklediğini" belirtti ve bakır da emtiadaki bu tırmanışa katıldı.
LME bakır stoklarındaki düşüşte, küresel bakır üretiminin dörtte birinden fazlasından sorunlu olan Şili'de yayımlanan resmi figürlere göre 2011'den bu yana en düşük Ocak üretiminin kaydedilmesi etkili oldu.
Uygulamayı İndirin
Küresel finans piyasalarını takip etmek için her gün Investing.com uygulamasını kullanan milyonlarca kişiye sen de katıl!
Şimdi İndir
Şili Madencilik Topluluğu başkanına göre, ülkedeki bakır üretiminin bir miktar toparlanarak geçtiğimiz yıla benzer bir performans göstermesi bekleniyor.
Dünyanın en büyük bakır tedarikçisi olan ülkede, düşük cevher kalitesi ve su yetersizliği gibi sebeplerle üretim Ocak 2021'e kıyasla %7,5 geriledi.
Ancak Codelco ve Antofagasta şirketlerinin eski CEO'su olan, şimdi ise Şilili madenciler için bir şemsiye grup olan Sonami'nin başında bulunan Diego Hernandez'e göre, bazı açılardan üretimi engelleyen etkenlerin geçici olduğunu belirtti.
Bloomberg'in aktardığı habere göre, Hernandez Perşembe günkü açıklamasında "Üretim bu yıl geçtiğimiz yılla aynı seviyede, ya da belki biraz altında olabilir." dedi.
Peki üretimin 2021 seviyelerine doğru bir iyileşme kaydetmesi bakır fiyatlarını nasıl etkiler?
Daha da önemli olarak, özellikle de Rusya-Ukrayna krizinin 2008'dekine kıyasla çok daha büyük ve kalıcı bir resesyon getirecek kadar uzun sürmesi durumunda, kırmızı metalin ekonomiye yönelik bir indikatör olarak pozisyonu nasıl etkilenir?
Pazartesi günü MarketWatch'ta yayınlanan bir blog yazısında Mark Hulbert, ekonominin sağlığını teşhis edebildiğine yönelik inançla birlikte 'Dr. Copper' olarak da adlandırılan bakırın 1984 ve 2020 arasında ABD hisse piyasasındaki bazı dönüm noktalarını öngördüğünü belirtti. Ancak Hulbert aynı zamanda bazı dönemlerde bakır fiyatlarının S&P 500'deki hareketleri geriden takip ettiğini de ekledi.
Benim fikrim, Şili'deki üretim önümüzdeki 12 ay içinde ciddi bir iyileşme kaydetmese bile, Rusya-Ukrayna savaşının etkisi tamamen sınırlandırılmazsa bakıra yönelik kısa vadeli talebin çok güçlü olmayacağı yönünde.
Aynı zamanda ABD'de 40 yıllık zirvelere ulaşan enflasyon ve küresel çapta merkez bankalarının planladığı faiz artışları bizi 2008'dekine benzer bir resesyone itmese bile, muhtemelen büyümeyi baskılayacaktır.
Dünyanın en büyük bakır ithalatçısı olan Çin'in bakır tüketimi de 2022 başından bu yana bazı soru işaretleri yarattı.
Julius Baer analisti Carsten Menke, Ocak ortasındaki bir raporda, "Çin ekonomisinin yoğun metal tüketimi yapan sektörleri Aralık'ta yavaşlamaya devam etti ve altyapı ve gayrimenkul sektörlerine yönelik yatırımlar da düşüşte." dedi.
Analistlere göre, 2022'nin ilk iki ayında Çin'in ham bakırında 2021 ilk iki ayına kıyasla yaşanan %9,6'lık artışın sebebi de, sevkiyatlarda yaşanan beklenmedik bir gecikme sonrasında ithalatın artmasıydı.
Bunların çoğu da, Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgalinin öncesinde yaşandı.
Bu yüzden, bakır önümüzdeki aylarda yakından takip edilmesi gereken en önemli indikatörlerden biri olabilir ve uzun süreli bir savaşın getireceği bir resesyona dair ilk işaretler, önce kırmızı metale yansıyabilir.
New York COMEX'te en yüksek işlem hacmine sahip Mayıs bakır sözleşmesi, 2 Mart'ta 4,7050 dolarlık bir rekor zirveye ulaştı ve takip eden dört gün boyunca tarihi zirveler serisi kaydederek 5,0395 dolara ulaştı.
Skcharting.com'dan Sunil Kumar Dixit'e göre teknik açıdan, bakır fiyatındaki son değişim "bir yükseliş kanalı içinde devam eden ana boğa trendini değiştirmedi."
"Son düzeltmeler pozitif tetikleyici eksikliğine işaret etse de, fiyatların enerji kazanana kadar yatay seyretmesi muhtemel. Sonrasında ise 5,14 doların üzerine geri dönüş ve %161,8 Fibonacci seviyesi olan 5,46 doların testi mümkün."
Dixit stokastik ve RSI değerlerinin de boğa momentumunu desteklediğini belirtti.
"Şimdilik, fiyatların 4,65 - 5,00 arasında seyretmesini bekliyoruz."
Ancak Dixit'e göre 5,00 dolarlık psikolojik eşiğin kırılamaması ve 4,75 dolar altında günlük bir kapanış, yorgunluğa dair ilk işaret olarak görülmeli.
4,75 dolar altında zayıflık bakırı orta Bollinger bandıyla kesişen 4,60 dolar seviyesine ve 4,45 ile 4,3 dolardaki yatay destek alanlarına doğru iltebilir ki tüm bu seviyeler, aşağı yönlü ivme noktaları.
"4,30 dolar altında üç kez günlük, bir kez haftalık kapanış, orta vadeli trendi düşüş yönüne çevirerek 4,04 ve 3,50 dolarlık hedefler belirleyebilir."
Açıklama: Barani Krishnan her piyasaya yönelik analizlerine çeşitlilik katmak adına kendine ait olmayan görüşlere de yer verir. Tarafsızlık için, zaman zaman zıt görüşler ve piyasa değişkenleri sunar. Kaleme aldığı emtia ve menkul kıymetlerde bir pozisyona sahip değildir.