Fed Faiz Kararı Sonrası Piyasalar Nereye Savruluyor?

Ve geldik filmin koptuğu noktaya. Bence dünya ekonominin hala nereye savrulduğunun farkında değil. Ama 1929 yılında yaşanan Büyük Buhran krizine benzer bir krize hızla ilerliyoruz. Dünya genelinde 20-30 sene öncesi döneme yani yüksek faiz-yüksek enflasyon dönemine girildi. Bunu erken farkeden ülkeler ekonomilerini ayakta tutabilmek için faiz artırımına ve büyümede frene bastılar. Yoksa maliyet enflasyonunun ağırlıkta olduğu talep enflasyonunda bunu katkı sunduğu bu ortamda enflasyonu tutabilmenizin başa yolu yoktur.

ABD 10 YILLIK FAİZ

ABD 10 yıllık tahvil faizine baktığımızda 40 yıllık aşağı yönlü trendin kırıldığını ve %3.20’lerde biraz soluklandıktan sonra %5.20’lere yolculuk başlatacağını görüyoruz. Enflasyonda beklediğimiz gibi bu yılı %7-%8 arasında kapatır ise bu şu demek oluyor. Fed faizleri bu yıl sonunda en az %4’e taşıyacaktır. Bu ortamda bilanço azaltımına 47.5 milyar dolar ile başlayan Fed, 1 Eylül’den itibaren bu rakamı 95 milyar dolara yükseltecek. Yani küresel bazda dolar bulmanın zorlaşacağı ve maliyetinin yükseleceği bir döneme geçiş yapıyoruz. Maliyetlerdeki bu yükseliş öncelikle cari finansman açığı olan ülkelerde faizlerin sert bir şekilde yükselmesini sağlayacaktır. Siz istediğiniz kadar politika faizini sabit tutun piyasa faizleri yükselmeye devam edecektir. Ayrıca bu maliyetlerdeki artış zam furyasının devam etmesi anlamına da gelmekte. Dolar küresel bazda güç kazanmaya devam edecektir.

ABD BİLANÇOSU

Pandemi öncesi 4 trilyon dolar olan ABD bilançosunu 9 trilyon dolara kadar çıkmıştı. Fed bu süreçte ekonomiyi rahatlatmak adına para dağıtmayı hızlandırmıştı. Ancak Fed’in bilanço azaltımına 47.5 milyar dolar gibi ufak ölçekte başlaması bile piyasa için tedirginliği artırdı. Bilançoda artış hızı yavaşladı. Ancak beklenen düşüş yıllara yayılacağından Fed uzun bir süre bu politikasını sürdürecektir. Yani piyasalar ateş çemberine yeni girdi.

DOLAR ENDEKSİ

Her zaman söylediğimi gibi 2021’in kralı dolardı dünyada. 2022’nin de şu ana kadar kralı olmaya aday. Ne yazık ki bu durum 2023’te de değişmeyecek. Dolar küresel bazda değer kazanmayı sürdürecek. 103 seviyesinin üstüne çıkan dolar endeksinin yeni hedefi 120 seviyesi olacaktır. Ancak buna kademe kademe gideceğiz. Önce 108, sonra 115 ve ardından 120 seviyesi. Tabii ki bu süreçte dolar karşıtı olan tüm para birimleri hızla değer kaybetmeyi sürdürecektir.

Benim tahminime gelince Fed hızlı bir şekilde faiz artırımlarını sürdürecektir. Bu yılı %4 gibi bir faizle bitirmesini bekliyorum. Enflasyon bu süreçte %7 civarına gerilese bile Fed için yeterli olmayacaktır. Bu durumda 2023’te faiz artırımları devam edebilir. Fed hızlı faiz artırımları ile stagflasyondan kurtulabilir belki ama resesyon kaçınılmaz gibi. Çok önemsediklerini düşünmüyorum. Burada Fed’i zorlayan istihdam piyasası olacaktır. Fed işsizliği %4.1’e kadar kabul etti ancak. Ancak büyümedeki sert düşüş daha fazla istihdam kaybına söz konusu olur ve enflasyonda yüksek kalırsa hele birde yüksek faiz ortamında işte o zaman lambadan cin çıkabilir…

Kısa kısa varlık fiyatlarını değerlendirelim.

Bu tür piyasalarda öncelikle tahvil faizlerinin yukarı gitmesi beklenirken kredi maliyetleri de yukarı taşınacaktır. ABD 10 yıllık tahvil faizinin %5.20’lere gittiği süreci yaşayacağız.

Riskli varlıklardan çıkışlar artacaktır. Dolayısıyla borsalarda ve coin piyasasında düşüşler devam edecektir. Bitcoin 21.000 dolarda uzun bir süre bu seviyelerde kalabilir. Genel bant aralığının ise 29.000 - 12.000 arasında olmasını bekliyorum. Dow Jones,Nasdaq ve S&P’de %20’ye yakın düşüşlerin devamı gelebilir. Borsalarda satış eğilimi devam edecektir. Bu Avrupa başta olmak üzere dünya borsalarını da aşağıya çekecektir.

BİST100 ise kendine özgü olmayı sürdürüyor. Bunun en önemli iki nedeni ise birincisi vatandaşların enflasyondan korunma amacı olarak BİST100’ü görmeleri ve şirket karlılıklarındaki artış. Eğer bu yapı devam ederse Arjantin borsasına benzer bir görünüm içerisinde dolar yukarı gittikçe BİST100’ün de yükseldiğini görebiliriz. Ancak dünya borsalarına ayak uydurmamız halinde onlara benzer oranlarda sert satışlar başlayabilir. Bu süreci takip edeceğiz.

Dolar/TL başta olmak üzere kurlardaki yükseliş sürecinin devam edeceğini düşünüyorum. Özellikle rezervlerin azaldığı ve cari açığın arttığı bir ortamda dış finansman açığının artışı bizi bir döviz likidite krizine sürükleyebilir. Yaz aylarında turizm olumlu seyrediyor. Cari açığa pozitif katkı sürüyor. Ancak enerji maliyetlerinde ve ithalat-ihracat dengesindeki artış bu pozitifliği ortadan kaldırıyor. Şunu da unutmamak lazım ki Ağustos ayından sonra turizm sezonunun bitmesiyle bu pozitiflikte ortadan kalkabilir.

Ons altın fiyatları dolar endeksi ve ABD 10 yıllık tahvil faizindeki yükselişle baskı altında kalmayı sürdürecektir. Ben düşüşlerin bir süre daha devam etmesini bekliyorum. Rusya-Ukrayna savaşı olmasaydı şu an çok daha aşağıdaydı. Bu tip olağanüstü bir gelişme olmazsa altında aşağı yönlü yapı sürebilir. Gram altın hariç. Çünkü onun fiyatlamasında baskın gelen taraf Dolar/TL. Yani gram altın, Dolar/TL paralelinde hareket edecektir.

Petrol fiyatları ise son hafta Libya’nın petrol üretimini günlük bazda 150 bin varilden tekrar 700 bin varile çıkarması ile düştü. Ben bu düşüşün kalıcı olmayacağını ve yükseliş eğiliminin devam edeceği görüşündeyim. Yaz sonuna doğru 150 dolar beklentim devam ediyor.