Kur Korumalı Mevduatta 4 Ay Geçti: Son Durum Ne? Dolar/TL Nasıl Bir Yol İzleyecek?
Onur Altın | 27.04.2022 10:35
Kur Korumalı Mevduat'ta 4 ay geçti. Sonuçlara bakalım.
Gerçek kişilerin (vatandaşların):
- 20 Aralık'ta 163,5 milyar doları,
- 21 Şubat'ta, 158 milyar doları,
- 18 Mart’ta 157.2 milyar doları
- 21 Nisan’da 155,6 milyar doları vardı.
Gerçek + tüzel kişilerin:
- 20 Aralık'ta 259,6 milyar doları,
- 21 Şubat’ta 237,7 milyar doları,
- 18 Mart’ta 237,8 milyar doları
- 21 Nisan’da 238,5 milyar doları vardı.
Yani DTH'ler 21,1 milyar dolar azalmış. Bunun 7,9 milyar dolarını vatandaş satmışken 13,2 milyar dolarını kurumlar satmış.
Daha önce KKM’de sistemin kilitlendiğini söylemiştik. Son 2 aylık duruma bakıldığında KKM talebi dolar bazlı bitmiş diyebiliriz. Son 1 ayda vatandaşlar sadece 1,6 milyar dolar satarken şirketler ise 1,3 milyar dolar alış göstermiş. Uzun bir süre 13,85 barajında takılı kalan dolar/TL kuru, KKM talebinin ortadan kalkmasıyla geçen ay 14,80 seviyesine fırlamıştı ve bu seviyede hâlâ duruyor. Rezervleri de dikkate aldığımızda önümüzdeki aylarda dolarda kaçınılmaz yükselişlerin başlayacağını söyleyebiliriz. Dolarizasyonda ise 4 ay geçmesine rağmen henüz bir gerileme yok, halen %55,55 seviyesinde.
Dolar/TL
Gerçek + tüzel kişilerin TL mevduatları:
- 20 Aralık: 1,853 trilyon TL
- 21 Şubat: 2,287 trilyon TL
- 18 Mart: 2,495 trilyon TL
- 21 Nisan: 2,612 trilyon TL
777 milyar TL'lik artış var (Kredi, ticaret veya yastık altından gelmiş olabilir).
Dün yapılan açıklamaya göre 8 Nisan itibarıyla KKM’ye giriş 3,5 aylık toplamda 750 milyar TL olup, bunun 363 milyar TL’sini, TL mevduatları oluştururken 387 milyar TL’sini döviz ve altın mevduatları oluşturmakta. Bu verilen rakamlarda bir gariplik var. 4 ayda 21,1 x 14,80TL = 312,28 milyar TL yapar. Bütün dövizin 14,80’den bozdurulmadığını biliyoruz. Nasıl oluyor da dövizden gelen 387 milyar TL oluyor? Ortalama 5,06 milyar dolar giriş olmuş. (387-312 = 75 | 75/14,80 = 5,06). Yalnız KKM’den 21 Nisan itibarıyla dönüş 21,1 milyar dolar iken, 8 Nisan itibarıyla döviz dönüşü 387 milyar TL. Yani bu rakam yastık altından mı geldi bilinmez ama oldukça yüksek bir rakam.
Uygulamayı İndirin
Türk vatandaşların 20 Aralık - 21 Nisan TL mevduatındaki artış 777 milyar TL iken bunun 363 milyar TL’si sadece KKM’ye geçmiş. (Şunu diyebilirsiniz; belki yeni para sokanlar bu sisteme girmemiş. Olabilir ama sonuç olarak 2,612 triyon TL’de 363 milyar TL geçiş olmuş. Yani %13,89)
Toplam DTH 238,5 üzerinden bakıldığında 21,1 milyar dolar girmiş. Oran sadece %8,85...
Faiz ayağına baktığımız zaman ise 3 aylık KKM’de bireysellerde süre doldu. Eğer 3 ay önce 100.000 TL KKM’ye geçseydiniz 127.500 TL gelir elde edecektiniz. Bunun 4.500 TL’sini banka faizi olarak alırken geri kalan 23.000 TL ise devlet tarafından size ödenecek.
Bu bize neyi gösterir?
KKM'nin bir çözüm olmadığını, sadece günü kurtarmak için atılan bir adım olduğunu ve Hazine'ye çok büyük borç yükü bindirdiğini, bunund a önümüzdeki dönemlerde çok büyük sıkıntılar yaratacağını ilk başta da söyledim şimdi de söylüyorum.
Ayrıca zaman geçtikçe dolar/TL'nin önünün kesilmediğini, KKM sistemine başvurular azaldıkça kurda tekrar yukarı yönlü ataklar görüldüğünü izliyoruz. Sisteme sürekli dolar akmayacağı için dolardaki yükselişin önü kesilmeyecek ancak her gün devletin borç yükü katlanarak devam edecektir.
Üstelik satılan KKM’ler döviz rezervlerini artırmamış. O zaman kamu bankaları aracılığıyla arka kapıdan döviz satışı devam ediyor demektir.
Fed faiz artırım hızını artırıyor. Dolar endeksi ve ABD 10 yıllık tahvil faizlerindeki yükseliş libor faizlerini de artıracak. Bu küresel bazda bankalarımızın ve şirketlerimizin sendikasyon kredisi altında daha yüksek maliyetlerden borç bulması anlamını taşıyacaktır. Fed’in 95 milyar dolar ile bilanço azaltımına gidecek olması da küresel bazda dolar bulmanın zorlaşacağı anlamına gelmekte. Yaz sonuna doğru ve yıl sonuna doğru piyasada yeni bir kur krizin yaşanması açıkçası bu sonuçlara göre bir sürpriz olmamalı.
Bankalardaki Toplam TL Mevduatı
Bankalardaki Toplam Döviz Mevduatı
Vatandaşların Bankalardaki Döviz Mevduatı
Şirketlerin Bankalardaki Döviz Mevduatı
Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.