Mart Ayı Piyasa Özeti: Oynaklık Artık Yeni Normal

Bu geri sekmenin arkasında kısmi olarak yükselen yakıt fiyatları ve şirketin dördüncü çeyrek sonuçlarının başarısı var. Aynı zamanda, şirket iki yılda ikinci kez bir hisse bölünmesini gündeme getirdi.

Bölünmenin boyutu henüz netleşmedi, ancak 2020’deki 1’e 5’lik bölünmenin ardından hisse iki katın üzerinde değer kazndı. Ek olarak, Tesla Cumartesi günü ilk çeyrekte küresel çapta 310 bin araç teslimatı gerçekleştirdiğini açıkladı. Bu da bir yıl önce aynı çeyreğe göre %68’lik bir artış, ancak tedarik zinciri sorunları nedeniyle bir önceki çeyreğe kıyasla sabit kaldı.

Eğer hisse bölünmesi gerçekleşirse, Tesla hisselerini bölmeyi planlayan Amazon ve Alphabet gibi devlerin arasına katılacak. Amazon Mart ayında 1’e 20’lik, Alphabet ise Şubat başında yine 1’e 20’lik bir bölünme duyurmuştu.

Başkan Jerome Powell liderliğinde Fed, COVID-19 salgınının normal yaşamı alt üst etmesinin ardından bu yıl piyasada etkili olan oynaklığa ciddi bir katkıda bulundu. 2020 ilkbaharında yaşanan paniğin ve ABD ekonomisinin yeniden açılmasının ardından fiyat artışları ivme kazandı ve küresel tedarik sıkıntıları koşulları daha da kötüleştirdi.

ABD’de TÜFE Şubat ayında yıllık (YoY) %8’e yakın yükseldi. Ticaret Bakanlığı’nın Şubat ayı kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi bir yıl önceye kıyasla %6,4 artışla Ocak 1982’den bu yana en hızlı artışını kaydetti. Kişisel tüketim harcamaları endeksi, Fed’in en yakından takip ettiği fiyat endeksi.

Bu yükseliş, Fed’i ülke ekonomisini yavaşlatmak adına faizleri artırmaya zorluyor. Bu kulağa iyi geliyor, ancak hisseler genellikle faizlerin çok hızlı bir şekilde yükseldiğini dönemlerde değer kaybeder.

Fed Kasım ayında, faizleri bu yıl ve sonrasında artıracağını söylemişti. İlk faiz artışı 17 Mart’ta yapıldı ve işaretler, yıl içinde altı kez daha 25 baz puanlık artışların yapılabileceği yönünde. Bu durumda, faiz oranı yıl sonunda %2’ye yaklaşacak ve 2023’te de ek artışlar bekleniyor.

Mart ayında yükselen bir başka şey de, ev kredi faizlerinin belirlenmesinde önemli bir rol oynayan 10 yıllık tahvil faiziydi. 10 yıllık faiz Fed’in faiz artışlarının sinyalini verdiği 5 Kasım’daki %1,45’ten, Mart’ta %2,2’nin üzerine çıkarak %60 yükseldi.

Birçok finans uzmanının da belirttiği gibi en büyük risk, Fed’in faiz artışlarında çok hızlı ilerleyip bir resesyona yol açması. Tahvil piyasası şimdiden bu endişelerin sinyalini veriyor ve 2 yıllık ve 10 yıllık tahvil faizler arasında verim eğrisi tersine döndü.

Normalde, daha uzun vadeli bir tahvili elde tutmanın risklerini yansıtacak şekilde, 10 yıllık tahvilin faizi 2 yıllık tahvilin faizinden daha yüksektir. Ancak 31 Mart’ta, 2 yıllık tahvil faizi %2,4 civarında, 10 yıllık tahvil faizi ise %2,33 civarındaydı. Buna da faiz ya da verimde tersine dönüş deniyor.

Fed’i eleştirenler, bunun ufukta bir resesyonun işareti olduğunu söylüyor. Bu gelişme 2000 yılında dotcom balonunun patlaması öncesinde ve yine büyük resesyon öncesinde 2006-2007’de yaşanmıştı. Tarihsel olarak da, Fed yumuşak iniş olarak tanımladığı resesyonsuz düşük fiyatları (ya da daha küçük artışları) sağlamakta pek başarılı olamadı.

Yine de, tahvil verimlerinde bir tersine dönüş bir resesyonun ne zaman gelebileceğini söylemiyor. Bu yıllar bile sürebilir. Resesyonun ne kadar kötü olacağına ya da ne kadar uzun sürebileceğine dair herhangi bir ipucu da vermiyor. Yine de, herkes fiyat artışlarının etkisini hissediyor. Ev kredisi (mortgage) aracı kurumları, şu an müşterilerine refinansman için neredeyse yalvarıyor. Bu kurumlar yükselen faizlerin son dönemde oldukça aktif olan konut piyasasını yavaşlatarak ev fiyatlarındaki kesintisiz yükselişi sekteye uğratacağından korkuyor.

Bu da gayrimenkul ve ev inşaatı hisselerinin bu yıl neden değer kaybettiğini açıklıyor. iShares US Home Construction ETF (NYSE:ITB), büyük oranda ev inşaatı şirketlerine yatırım yapan bir borsa yatırım fonu.