Merkez Bankası Faiz Kararı Değerlendirmesi

 | 22.12.2022 15:33

Yüksek enflasyon nedeniyle merkez bankalarının faizleri hızla artırdığı bir yıl olan 2022, Türkiye için enflasyon-faiz makasının rekor açık seviyelere geldiği bir yıl oldu.

Merkez Bankası, yükselmeye başlayan enflasyonu başında durdurmak yerine Eylül 2021’de faiz indirimine başladı. Sonrasında olanları hepimiz biliyoruz; kur patladı, kur etkisi ile enflasyon raydan çıktı. TEM denilen politikayla enflasyon başı boş bırakılırken çarkların dönmesi asıl hedef oldu. Neden çünkü, enflasyonu düşürmek için oldukça acı bir reçete gerekecekti ve kemerler sıkılacaktı, ama tam da seçime gidilirken bunun yapılması iyi olmayacaktı. Enteresan bir şekilde politika faizi düşürüldükçe enflasyonun da düşeceğine inanıldı, ama Eylül 2021’den bu yana enflasyon %9’a düşerken enflasyon %85’e çıktı.

Merkez Bankasının faiz indirimine giderken sığındığı gerekçelerin yani her ay PPK metninde yer alan açıklamaların ne teoride ne pratikte gerçekliği olmadı. Mesela, küresel ve yurt içi risklere dikkat çekilirken yazının devamında sıkı duruştan bahsedilirken metin faiz indirimi ile tamamlandı. Faiz indirimi ile açıklamaların da gelişmelerin de uyuşmadığı aşikâr. Ama sistem yatırımlarla sektörlerin canlandırılması ve büyüme üzerine kurulduğu için Merkez Bankası bu yıl içinde iki noktada pozisyon aldı. Biri faizi indirmek, diğer ise kurdaki yükselişi dizginlemek. Süreç öyle bir hale geldi ki faiz kararına kur hiçbir tepki veremez oldu. Yine enflasyondaki yükselişler de kur üzerinde bir hareket yaratmadı. Kurda sanki bir sabitlenme var ve oldukça yavaş şekilde kademe kademe yükselişe izin verildi.

Ülke ekonomisinde en büyük etkiye sahip olan enflasyonu yönetmek tüm merkez bankalarının ilk görevidir. Bunu yapmak için bu yıl büyüğünden küçüğüne tüm ülke merkez bankaları aksiyon aldı. Türkiye’de ise şimdilerde şöyle bir yol izlenmesi bekleniyor:

Uygulamayı İndirin
Küresel finans piyasalarını takip etmek için her gün Investing.com uygulamasını kullanan milyonlarca kişiye sen de katıl!
Şimdi İndir

Zaten enflasyonda en kötü geride kaldı, biz de bu süreci tek haneli faiz ile tamamladık. Bundan sonrasında baz etkisi var, küresel fiyat artış hızında yavaşlama var, ekonomik durgunluk var. Dolayısıyla enflasyon düşecek ve faiz de düşük olduğu için seçime kadar dengelenme sağlanabilecek.

Bu zihniyetle uygulanan politikaların içinde hangi veri hangi gösterge ya da hangi fiyat sağlıklı analiz edilebilir ki…