Piyasalarda Domino Etkisi mi Yaşanıyor? SVB ve Silvergate'in İflası
Zülal Metin Hacıpaşaoğlu | 13.03.2023 11:53
Powell’ın sivri dili para piyasalarındaki faiz fiyatlamalarını geçtiğimiz hafta altüst ederken iki önemli bankanın iflası hafta kapanışında pastanın üstüne eklenen kiraz oldu.
Girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının çalıştığı ABD’nin en büyük 16. bankası SiliconValleyBank, yükselen faiz fiyatlamalarından sonra tahvil pozisyonlarında oluşan zararları realize etmek zorunda kaldı ve iflas etti!
Bir bankanın işi, müşteri mevduatlarını almak ve bir kısmını insanlara ve işletmelere borç vermektir. Pandemiyle birlikte özellikle teknoloji girişimleri SVB'yi mevduatla doldurdu. Üstelik harcamalar azaldığından kredilere talep de çok yoktu.
SVB, topladığı nakitlerle o dönem tahvil aldı. Çünkü tahvil her zaman güvenlidir ve faiz getirisi de vardır. Ancak bir başka domino taşı, pandemi döneminde devrilmişti. Enflasyon piyasayı sarmaya başladıkça artırılan faizler mevcut tahvillerin (yani eski) değerini düşürdü.
Peki sonra ne oldu? Geçtiğimiz hafta Powell, faiz artırımlarının yeniden hızlanması gerekebileceği mesajını verdi. Faizler arttıkça mevcut (yani eski) tahvillerin değerinin düşecek olması, tahvil bulunduranların vade gününü beklemeden tahvillerini satmak istemesine neden oldu.
İşte batışın hikayesi tam da bu telaşla başladı.
Silicon Valley Bank 'ın 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu yaklaşık 1,8 milyar dolar zararla kapatması ve 2 milyar doların üzerinde sermaye artırımına gideceğini duyurması gemi su alırken üzerine yeni yükler koyması demekti.
SVB’nin finansallarına baktığımızda, yaklaşık 186 milyar dolar varlığa karşılık 190 milyar dolarlık bir borcu olduğu belirtilebilir. SVB’nin varlığının yaklaşık 12 milyar doları nakit geri kalanı ise HQLA dedikleri varlıklar ve kredilerden oluşuyor. Borçlarına baktığımızda ise 150 milyar dolarlık sigortası yurtiçi mevduatlardan oluştuğu dikkatleri çekiyor.
Uygulamayı İndirin
Finansallardaki pek de iç açıcı olmayan görünüm ve faiz artışlarının yarattığı endişelerin sonucu ortaya çıkan “bank run” yani bankadaki mevduat hesabi sahiplerinin, hesaplarını bozdurmak icin topluca o bankaya hücum etmesi iflası hızlandırdı.
2008’den bu yana ilk kez büyük bir bankanın çöküş anıydı bu.
Üstelik girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının çalıştığı bir bankanın, ABD’nin en büyük 16. bankası Silicon Valley Bank'ın iflasıydı.
SVB'nin çöküşü bir başka ABD'li banka olan Silvergate'in iflas kararından hemen sonra geldi. Doğrusu bu karar da kripto borsasında yaşanan gelişmelerin bir domino etkisiydi. FTX 'in çöküşü, kripto hizmeti odaklı bankanın krizi aşamamasına ve iflas kararı almasına neden oldu.
Bir başka ürkütücü konu ABD'de girişim sermayesi destekli teknoloji girişimlerinin yarısının SVB ile çalışıyor olması. Bu da SVB'de yaşanan gerilimin Silikon Vadisi'ndeki girişimlerin neredeyse yarısını etkileyeceği anlamına gelir.
Tabii bu krizin bir de diğer bankalar üzerindeki gölgesi var. ABD'li iki bankanın üst üste aynı hafta gerçekleşen iflası ile ABD'li dev bankaların piyasa değeri hızla eridi. Kriz, Asya ve Avrupa'daki bankalara da hızla yayıldı.
Ve bir haber de Signature Bank tarafından geldi.
Banka, eyalet yetkilileri tarafından kapatıldı. Bunun üzerine ABD Hazine Bakanlığı, Fed ve FDIC ortak bir açıklama ile bankacılık sistemine güveni tesis etmeye yönelik adımlar açıkladılar.
Açıklamaya göre FDIC SVB’deki sorunları “tüm mevduat sahiplerini” koruyacak bir şekilde çözecek ve Signature Bank’teki tüm mevduatlar geri ödenecek.
Tüm bu yaşananların ardından Fed, bankalara normalde sağladığından daha uygun koşullarda bir yıllık krediler sunan yeni bir “Banka Vadeli Finansman Programı” açıkladı. ABD Merkez Bankası ayrıca, başlıca doğrudan borç verme aracı olan iskonto penceresi aracılığıyla borç verme koşullarını gevşetti.
SVB, WashingtonMutual'ın 2008'deki çöküşünden sonra ABD tarihindeki en büyük ikinci banka iflası. Washington Mutual, iflasından sonra neredeyse hiç fiyatına JPMorgan Chase (NYSE:JPM)'e satılmıştı. (Kaynak ) SVB'nin de benzer bir kaderi paylaşması beklenebilir demiştik ki ilk haber bu sabah HSBC'den geldi.
Sky News'ta yer alan habere göre HSBC, Silicon Valley Bank 'ın (SVB) İngiltere iştirakini 1 sterlin bedelle satın alıyor.
10 Mart itibariyle SVB İngiltere'nin 5,5 milyar sterlin kredi portföyü, yaklaşık 6,7 milyar sterlin tutarında mevduatı olduğu belirtildi.
Domino etkisi demişken SVB iflasıyla taşlar birden çok yerde devrilmeye başladı. Kripto piyasasının en büyük ikinci sabitkoini olan USD Coin'in (USDC) ihraççı firması Circle Internet Financial'ın iflas eden Silicon Valley Bank'ta 3,3 milyar dolar riski bulunduğu haberiyle büyük değer kaybı yaşayarak 81,5 sente kadar düştü.
ABD borsası Coinbase (NASDAQ:COIN), USDC ile ABD doları arasındaki dönüşümleri geçici olarak duraklattığını söyledi. Rakip borsa Binance ayrıca USDC'nin Binance markasını taşıyan bir stablecoin olan BUSD'ye otomatik dönüşümlerini duraklatacağını söyledi.
Krizin odağında Circle, USDC‘nin arkasında duracağına dair taahhüt verdi ve gerekirse dış kaynak arayacaklarını açıkladı. Circle’ın açıklamasının ardından USDC, güncelde 0,99 dolara kadar yükseldi.
Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.