William Gelbert Gann Ve Gann Teorisi

William Delbet Gann adından da anlaşılacağı kuramını 28 madde halinde açıklamaktadır.

1. Hiçbir zaman sermayenizin %10 undan daha fazlasını bir gün içerisinde riske atmayın.

• Her zaman için bir zarar kesme noktanız olsun.

1. Hiçbir zaman sermayenizden fazla alıp satmayın.
2. Hiçbir zaman karınızın zarara dönüşmesine izin vermeyin.
3. Trendin yönünden ve gücünden emin olmadığınız durumlarda piyasadan uzak durun.
4. Zarara girdiğiniz anda piyasadan çıkın veya zarardayken daha fazla miktarı piyasaya sokmayın.
5. Aktif piyasalarda veya hisse senetlerinde hareket edin.
6. Riskinizi hem piyasalara hem de hisse senetlerine eşit dağıtın.
7. İyi bir nedeniniz olmadıkça pozisyonunuzu kapatmayın.
8. Kazançlarınızı ayrı bir hesapta tutun.
9. Hiçbir zaman aşırı hırs ile kar etmeyi amaçlamayın.
10. Hiçbir zaman piyasadan dikkatiniz kaybolduğu için çıkmayın veya beklemekten sıkıldığınız için piyasaya girmeyin.
11. Pasiften alış yerine aktiften almayı tercih edin.
12. Maliyet düşürmeyin.
13. Küçük kazançlar elde etmek için büyük zararlara izin vermeyin.
14. Pozisyon aldıktan sonra zarar kesme noktası koymayı ihlal etmeyin.
15. Piyasaya çok sık giriş çıkış yapmaktan uzak durun.
16. Her iki yönde de para kazanmaya eğimli olun.
17. Hiçbir zaman senedin pahalı veya ucuz olmasından kaynaklı alım satım yapmayın.
18. Direnç seviyelerini geçtiğini gördüğünüz senedi kademeli olarak almaktan çekinmeyin.
19. Güçlü trend içinde olan senetleri kademeli olarak alın.
20. İyi bir nedeniniz olmadan pozisyon değişikliği yapmayın.
21. Zarar etmekte olduğunuz pozisyonu kurtarmaya çalışmayın, zararı kesin.
22. Uzun dönemli kazanç ve kayıpların hemen ardından işlem yapmayın.
23. Tepe ve dip avcısı olmayın.
24. Bilgisine güvenmediğiniz insanın tavsiyelerine önem vermeyin.
25. İlk zararınızdan sonra pozisyonunuzu azaltın ve kesinlikle arttırmayın.
26. Piyasaya yanlış bir zamanda girmeyin ve piyasadan çıkmayın veya doğru bir zamanda girip yanlış bir zamanda çıkmayın. Bu hatayı ikiye katlamak demektir.

Gann, uyguladığı yöntemler ve metotlar sayesinde piyasadaki yatırımcıların umut ve korkuyla işlem yapmaları yerine, güvenli ve zamanlı alım yapmalarını sağlamıştır. İnsanların güçsüz varlıklar olduğunu vurgulayan Gann, hisse senedi piyasalarının insanlarda var olan enerji ile hareket ettiğine inanmaktadır. Gann’a göre insanlığın sabit değişmez alışkanlıkları, her bireyin uyguladığı kendine özgü metotları ve yöntemleri piyasayı yönlendiren bir güç olmuştur. Birçok insanın bir araya geldiği bu mücadele ve zorluklarla dolu ortamda sürü güdüsü ile hareket etmek kişiyi yanlışa sürüklemektedir. Her zaman çoğunluğun aksi yönünde pozisyon alınmalı, çoğunluk yorgun düştüğünde devreye girilmelidir. İnsan psikolojisi öğrenilmesi gereken mutlak bilimlerden biridir. İnsanın doğasını anlamak çoğunluğun ne zaman havlu atacağını bilmek için mükemmel bir ipucudur.

Gann: “%50 Geri Alma Kuralı”

Gann’ın piyasaya kazandırmaya çalıştığı önemli bir diğer yöntem de ‘’%50 Geri Alma Kuralı’’ olarak bilinmektedir. Ona göre %50 geri alma çizgisini kullanmak büyük bir sanattır. Özünde tepe ve dip avcılığı olmayan bu kuralın en önemli bölümü, ne zaman en uygun şekilde kullanılabileceğidir. Buradaki en önemli amaç, oluşumları tanıyabilmek ve bu oluşumlardan fayda sağlayabilmektir. Bunun için grafiklerin bizi yönlendirmesine izin vermeli ve trendin yönünde hareket edilmelidir. Trendin yönünde gözle görülür bir değişme olmadığı sürece pozisyon değiştirilmemelidir. Fiyatların geri alma bölgelerinin dışında kapanışlar yapması, ilk destek ve direnç seviyelerinin test edilmesi, trend dönüşlerinin habercisidir. Buradan yola çıkarak fiyatların genellikle bir önceki hareketin yaklaşık %45-50'sini geri aldığı görülmüştür. Burada dikkat edilmesi gereken asıl nokta; fiyatların %50 geri alması beklenmeden bu seviyeye yaklaşınca pozisyon kapatılmalıdır. Gann, bu bilgiler ışığında aşağıdaki başlıklara da dikkat edilmesi gerektiğini savunmuştur;

• Boğa piyasalarında, dip seviyesi bir sonraki hareketle birlikte tespit edilmelidir.
• Düzeltme başlamadan önce en belirgin tepe seviyesi belirlenmelidir.
• Belirlenen en düşük seviyeyi en yüksek seviyeden düzeltme başlarken çıkartılmalıdır.
• Aradaki farkın %50 ile çarpılması sonucunda düzeltmenin ne kadar süreceği bulunmalıdır.
• Bulunan bu farkın en tepe noktadan çıkartılmasıyla düzeltmenin nerede son bulacağı hesaplanmalıdır.

Böylece %50 geri alma seviyesinin ne kadarlık bir düzeltmeye destek olacağı dip ve tepenin oluşumundan hemen sonra tespit edilmiş olur. %50 geri alma kuralı uygulanırken düzeltmenin %63, %75 ve %100 geri alma olasılıkları olduğuna dikkat edilmelidir. Zarar kesme seviyesi %66 geri alış bölgesine koyulmalıdır. Bu şekilde alt dereceli bir düzeltme hareketinin yerine bir trend oluştuğu geç kalınmadan tespit edilmiş olur. Bu yöntem sizi psikolojik ve sistematik olarak piyasadan uzaklaştırmanın iyi bir yoludur.

Gann kutusu

1. D. Gann, Dünya’nın güneş etrafında dönüşünü gösteren yaklaşık 360 günü açılar ile arasında ilişki kurarak zaman ve fiyat çerçevesinde belirlemeye çalışmıştır. Zaman ve fiyat eksenlerinin eşit veya oransal boyutlarda çizilmesi ve bu çizimlerin Gann açıları ile oluşturduğu resim bize Gann Kutusunu verir. Gann kutuları için önemli sayılar ise,

• Aylık 24, 36, 45, 60, 84, 90, 120, 144 ,240 ve 360
• Haftalık bazda ise 26, 39, 45, 52, 78,90, 104, 120, 144, 260
• Saatlik (24 saat işlem için): 24x5 (haftanın 5 işlem günü) 24, 45, 72, 90, 120, 240, 360, 480, 720
• 30 dakika (24 saat işlem için): Bir hafta için 48x5 45, 72, 90, 240, 360, 480, 720, 960
• Borsa için 6 saatlik seans süresi 6x5 iş günü 30, 60, 90, 120, 150, 180, 210, 240, 270
• 5 dakikayı temel alan Gann kutusu için yararlı aralıklar şunlardır; 12, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96, 108, 120, 144, 156, 180, 216, 240, 252, 288, 300

Herhangi bir ürünün fiyat aralığı ve zaman aralığı olarak tekrarladığı oranlar, öngörülmek istenen kısa veya uzun vadeye bağlı olarak belirlenen oran ile çarpılır veya bölünürler. Gann kutusu, fiyat/zaman oranı ile elde edilir. Ürüne ait belirli bir vadenin veya fiyat farkının bölümüne uygun olarak elde edilen yatay ve dikey çizgiler vasıtasıyla fiyatların destek ve dirençleri belirlenir. Gann kutuları en az iki Gann açısı ile oluşurken, en fazla dört Gann açısı ile elde edilir. Örneğin, düşüş gösteren bir fiyat hareketi Gann kutusunun çizgisine denk geldiği anda ters yönde hareket etmesi beklenir. Yukarı yönde meydana gelen bu hareketin Gann kutusunun oluşturduğu kare kadar ilerlemesi beklenir.

Gann Box örneklerinde fiyat aralığı/ tarih aralığı oranı, senet fiyat büyüklüğü farklı nedeniyle birçok değişik sayı gündeme gelmektedir. Fiyat büyüklüğünün ondalık sayıları sadeleştirilirse çoğunlukla 1:2, 2:5, 4:5 oranları elde edilir.

Gann fanı

Ünlü teknik analist W.D. Gann, fiyat, zaman ve model üçlüsünden zamanla ilgili araştırmalar yapmıştır. Özellikle açıları ve geometrik yapıları kullanarak zamanı ve fiyatı orantılı parçacıklara bölmenin fiyat hareketlerini tahmin etmek açısından oldukça faydalı olduğuna değinir. Bunun sonuçlarını kısaca şöyle açıklamaktadır; her bir sene daha küçük ve takip edilebilir zaman dilimlerine ayrılır. Bu zaman dilimleri kendi aralarında matematiksel ilişki içerisindedir. Bununla birlikte dip ve tepeler de belirlenmiş olur ve Gann 3 zaman dilimine önem vererek bu konuya açıklık getirir.

• Ana tepe ve diplerin oluştuğu tarihten yola çıkılarak bu zaman seviyelerinden bir sene sonraki dönemlerin önemli olduğunu,
• Ana tepe ve dip oluşumunun ardından bir ay sonra yeni bir dönüş olabileceğini belirtmiştir.
• Fiyatlardaki tepki niteliğindeki veya trend özelliğindeki hareketlerin 10-14 gün arasında olabileceğini bunun dışına sarkmalarda ise 28-30 gün arasının beklenmesi gerektiğini söylemiştir.

Gann açısının en öneli önemli açısı 45 derecelik 1x1’lik açı iken bunun devamında sekiz farklı açı daha bulunmaktadır.

• 1x8 82,50 derece
• 1x4 75 derece
• 1x3 71,25 derece
• 1x1 45 derece
• 2x1 63,75 derece
• 3x1 18 derece
• 4x1 15 derece
• 8x1 0,50 derece

Alış veya satış uzantısı bir çizgiyi geçiyorsa hareket bir sonraki çizgiye kadar devam edebilir anlamını taşır. Bu da buradaki çizgilerin destek ve direnç çizgileri olarak kullanılabileceğini gösterir.

Gann fanları, piyasaların açıdan açıya dönerek, bir açı kırıldığında fiyatın bir sonrakine doğru hareket etmesi ile oluşan açılar bütününe denmektedir. Açılar, ana tepeler ve zirvelerden çizilirken, grafik kare şekline uygun şekilde ölçeklendirilmelidir. Gann için en dikkat çekici açı, bir birim zaman için bir fiyat birimini temsil eden 1x1 veya 45° açısıdır. Piyasa, yukarı veya aşağı eşit bir zaman ve fiyat birimine ulaştığında fiyat yönünde bir değişiklik olması beklenir. Gann açılarının elde edilmesi için öncelikli olarak bir dip ve tepe noktasını oluşturan pivot seviyelerini tespit ederek, aradaki fiyat boşluğunu belirlemek gerekir. Dip noktasından çizilen Gann açıları aşağı yönde ilerleyecek hareketin yani düşüşlerin nerelerde destek bulacağını tayin etmemize yarar. Diğer senaryoda tepe noktasından çizilen Gann açısı ise yukarı yönde gelişen hareketin hangi bölgelerde dirençlerle karşılaşabileceğini göstermektedir.

Gann, bir piyasada belirgin bir zirvedeki fiyatı bir takvim birimine (gün, hafta, ay ya da yıl) dönüştürerek ve bu zaman dönemi üzerinden ölçüm gerçekleştirirdi. Bu zaman dilimine ulaşılması fiyat ve zaman diliminin karesel olarak eşitlenmiş olması anlamına gelir. Bu karesel görünüm piyasanın dönüm noktası içerisine girdiği bir döngü olması açısından önem taşıyor. Bunu bir örnekle açıklayacak olursak, piyasa eğer 10 birim seviyesinde belirgin bir zirveye ulaşmışsa Gann, ileriye doğru 10 gün, hafta, ay ya da yıl olarak bir zaman dilimi belirlerdi. Gelecek dönemde bu günler, piyasa fiyatlamalarının muhtemel dönüş noktaları olarak nitelendirilirdi. Gann'ın, fiyat ve zaman arasındaki oransal ilişkisi, onun geometrik açılar kuramının temelini oluşturur. Kısaca özetlersek, Gann fanlarına göre bir açı geçildiği zaman fiyatların bir sonraki açıya kadar düzeltme yapması beklenir.

Gann karesi