FED üyeleri geçtiğimiz haftada geçici enflasyon hakikatini yaymakla meşguldü. Herkes fiyat artışlarındaki hızlanma konusunda endişeliyken, yalnızca bu hızlanma konusunda bir şey yapabilecek olanlar endişeli değil.
Neden? Bizim bilmediğimiz neyi biliyorlar? ABD Başkanı Joe Biden tam da Kongre'den trilyonlarca dolarlık yeni kamu harcamalarını geçirmeye çalışırken Jerome Powell'ın faizleri yükseltmesi durumunda FED başkanlığına yeniden getirilmeyeceğini biliyorlar. Bunu biz de biliyoruz, ancak bir öneminin olmadığını düşünmüştük.
Görünüşe göre önemli, çünkü FED üyeleri—hiçbir kanıt sunmadan—enflasyondaki keskin yükselişin yalnızca geçici olduğunu iddia etmeyi sürdürüyor.
FED Başkan Yardımcısı Richard Clarida, Çarşamba günü yayınlanan TÜFE verilerindeki sıçrama karşısında "şaşırdığını" söyledi. Rapor aydan aya enflasyonun %0,2'lik tahmine kıyasla %0,8, yıldan yıla enflasyonun ise Mart'taki %2,6'ya kıyasla %4,2 yükseldiğini gösterdi.
Ancak Clarida FED'in maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerinden hala "çok uzak" olunduğu mantrasını tekrarladı.
Tüketicilerin 150 milyar sterlinlik salgın dönemi tasarruflarını harcayarak biriken taleplerini karşılamasıyla birlikte aynı ekonomik canlanmayla karşı karşıya olan İngiltere'de, merkez bankasının baş ekonomisti Andy Haldane enflasyon konusundaki endişelerini biraz daha dile getirme imkanına sahipti.
Merkez bankasındaki görevini bırakacağını duyuran Haldane, Para Politikası Konseyi'nin—Federal Açık Piyasa Komitesi'nin İngiltere'deki dengi—bu ay gerçekleştirilen toplantıda merkez bankasının tahvil alım programını sonlandırması yönünde oy veren tek üyesiydi.
Haldane geçtiğimiz hafta, "Bu frene tam gücümüzle basmak değil, sadece ayağımızı gaz pedalından yavaşça çekmek," dedi ve enflasyonun bütçelere ek zarar verebileceği, alım gücünü azaltacağı ve borçlanma maliyetlerinde artışa yol açacağı konusunda uyardı.
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey çok geçmeden baş ekonomistiyle çelişti ve FED'i tekrarlar bir şekilde enflasyondaki artışın yalnızca geçici olduğunu ve merkez bankasının gereğinden erken bir müdahalede bulunmayacağını söyledi.
Bazı ekonomistler, enflasyonda arz sıkışıklıkları ve istihdam eksikliği gibi geçici faktörler sebebiyle yaşanıyor gibi görünen bir artışın işverenlerin işçileri çekebilmek adına maaşları yükseltmeleri ve tüketici talebinin ekonomiyi ısıtmasıyla birlikte kalıcı hale gelerek enflasyon beklentilerini değiştirebileceğinden endişeleniyor.
FED üyesi Lael Brainard tedarik zincirlerinde sürekli olarak yaşanan sorunların beklentilerde bir değişime yol açabileceğini kabul etti. Brainard geçtiğimiz haftada, "%2'de demirli olduklarından emin olmak adına uzun vadeli enflasyon beklentilerini dikkatli bir şekilde gözlemleyeceğim," dedi.
St. Louis FED eski baş ekonomisti ve FED Yönetim Kurulu'nun en yeni üyesi olan Chris Waller, enflasyon beklentilerinde bir değişimin yaşanmayacağını düşünüyor. Waller'a göre, enflasyona karşı korumalı Hazine tahvilleri ile geleneksel tahviller arasındaki farka dayalı olarak başa baş enflasyon ölçütlerinin enflasyonu beş yıl için %2,5'te, 10 yıl için ise %2'de göstermesi önemli ve enflasyonist baskıların geçici bir artışın ardından gerileyeceğine yönelik beklentiye işaret ediyor.
Cleveland FED Başkanı Loretta Mester, FED üyeleri istihdam cephesinde ilerlemeye yönelik yeni işaretlere bakarken para politikasının geniş çaplı bir iyileşmeyi desteklemek adına "son derece uyumlu" kalması gerektiğini söyledi.
Daha önce artık tahvil alımlarını azaltma konusunda konuşma zamanının geldiğini söyleyerek karşıt bir pozisyon alan Dallas FED Başkanı Robert Kaplan, enflasyon sorusuna yine kesin bir cevap vermekten kaçındı. Kaplan beklentilerin kayabileceğine dair bir risk görüyor.
Kaplan University of Texas'ın düzenlediği bir organizasyonda şöyle konuştu: "Ne kadar süreceğine bağlı olarak, bilmediğimiz şey, bunun enflasyon beklentilerine yansımaya başlayıp başlamayacağı ve böylece enflasyon beklentilerinin yükselmeye başlamasından endişeleniyorsunuz ve sonrasında bu beklentileri %2'de demirli tutmakla tutarlı olmayan bir seviyeye yükseltmiş oluyorsunuz."
Yakından takip edilen University of Michigan tüketici enflasyon beklentileri anketi geçen hafta yakın vadeli enflasyonda %3,4'ten %4,6'ya doğru bir sıçrama gösterirken, beş yıllık enflasyon beklentisi Nisan'daki %2,7'den, son on yılın en yüksek seviyesi olan %3,1'e yükseldi.
Enflasyonun geçici olup olmayacağını bekleyip göreceğiz.