Upstart: %90'lık Çöküşün Ardından Toparlanma Mümkün mü?

Geçtiğimiz iki yıl içinde, çok sayıda hisse tırmandı ve çöktü. Ancak Upstart Holdings Inc (NASDAQ:UPST) kadar etkileyici bir gidiş-dönüş yolculuğu yapan hisse sayısı çok azdı.

Upstart Aralık 2020’de 20 dolarlık fiyattan ilk halka arzını gerçekleştirdi. UPST hissesi ilk işlem gününü 29,47 dolarda kapattı. 10 ay sonra, hisse 400 doların hemen üzerinde tarihi bir gün içi zirvesi kaydetti. Bu noktadan itibaren geçen dokuz ayın ardından, UPST şimdi 25 dolara geri dönmüş durumda. İki yıldan daha kısa bir süre içinde, hisseler önce %1.900 değer kazandı, ardından neredeyse %94 düştü.

Tabii ki, piyasa genelindeki oynaklık burada bir faktör. Aynı zamanda, resesyon korkuları da düşüşte etkili oldu.

Ancak en büyük faktör, görece daha basit: Yatırımcılar bir süre, Upstart’ın özel bir şirket olduğuna inandı. Ancak bu inanç artık kalmadı. UPST hissesinin yeniden yükselişe geçebilmesi, hatta bunun da öncesinde bir zemin görebilmesi için, yatırımcıların bu güvenini yeniden kazanması gerek.

İşler Değişti

Upstart halka açıldığında, şirket gerçekten yenilikçi bir isim olarak pozisyon aldı. Şirketin izahnamesinde, CEO Dave Girouard “kredi sistemi bozuk“ ve “çözüm yapay zeka“ ifadelerini kullandı.

Görüldüğü gibi, piyasa da bu hikayeye inandı. Upstart’ın mali sonuçları da Girouard’ın iddiasını destekliyor gibi göründü. 2021’de Upstart’ın geliri yıllık bazda (YoY) tam %264 büyüdü. Düzeltilmiş FAVÖK %600’nın üzerinde sıçrama yaparken, düzeltilmiş FAVÖK marjı %27’lik sağlıklı bir seviyedeydi.

Ancak faiz oranları ve ekonomik korkulardaki artışla birlikte, Upstart’ın büyümesi durakladı. İlk çeyrek sonuçlarının ardından sunulan yönlendirme, yılın kalan üç çeyreğinde gelirin yıllık bazda düşeceğine ve FAVÖK marjlarının %15’e gerileyeceğine işaret etti.

Bu yönlendirme, UPST hissesinin bir gün içinde %56 değer kaybetmesine yol açtı. İnanması zor bir şekilde, bu noktadan itibaren gelen haberler daha da kötüydü. Upstart geçtiğimiz haftada, ikinci çeyrek için hem beklentilerin, hem de sunulan ilk yönlendirmenin çok altında sonuçlar yayımladı. Şirket çeyrekte oldukça büyük bir net zarar bekliyor.

Ürün mü Farklı, Paketleme mi?

Büyümenin ani bir şekilde sona ermesi, akıllara önemli bir soru getiriyor. Upstart kendisini yenilikçi, hatta dönüştürücü bir şirket olarak tanımladı. Hatta şirketin veri analizinin, kredi skorlarının yerini bile alabileceği iddia edildi.

Ancak böyle bir manzara artık yok. Bunun yerine, Upstart yalnızca faiz oranlarının düşük olduğu ve bankalar ile diğer kurumsal yatırımcıların verim arayışına girdiği dönemlerde öne çıkan kredi şirketlerine benziyor. Bankalar 2000’lerdeki konut balonu döneminde neredeyse her ev kredisini satın almaktan memnundu. Benzer şekilde, Upstart da 2021’de ve bu yılın başlarında sunduğu kredileri paketleyip satmakta bir sıkıntı görmedi.

Ancak bu süreç bir anda sona erdi. İlk çeyreğe kadar, Upstart kredileri bilançosunda tutuyordu. Ancak şirket yeterli güce sahip değildi: ikinci çeyrek sonuçlarının beklentilerin altına kalması için gösterilen gerekçelerden biri, şirketin kredileri zararına satmak zorunda kalmasıydı; faiz oranlarındaki hızlı artış, alıcıların krediler için çok daha düşük bir fiyat ödemesine yol açtı.

Buna ek olarak, Upstart şimdi kredilerinin daha önceki beklentilere kıyasla çok daha kötü bir performans göstereceğini öngörüyor:

Kaynak: Upstart basın açıklaması

Akıllardaki soru şu: Upstart’ın kredi seçme süreci gerçekten evrimsel açıdan ileriye doğru bir adım mı? Yoksa düşük istihdam ve devlet teşvikleri şirket için mümkün olan en iyi koşulları mı yaratmıştı?

Upstart vs. Enova International

Rehin dükkanı işletmecisi Cash America, 2014 yılında Enova International’ı (NYSE:ENVA) bünyesinden ayırarak bağımsız bir şirket haline getirdi. Enova, Cash America’nın dijital koluydu ve Upstart’a benzer şekilde bireysel krediler sunuyordu.

O dönemde, Enova genellikle kısa vadeli krediler veriyordu, ancak düzenlemelerdeki artışla birlikte daha uzun vadeli kredilere yöneldi. Şirket uzun bir süre boyunca, veri ve analiz teknolojilerini rekabetçi bir avantaj olarak gösterdi. Zaman içinde de, Enova’nın portföyü kayıplar açısından daha iyi bir performans kaydetmiş gibi görünüyor.

Şirket bölünmesinden bu yana, ENVA hissesi pek bir yere gitmedi. Hatta hisseler şu an, şirket bölünmesinin gerçekleştiği tarihteki fiyattan daha düşük seviyede işlem görüyor. Bu süreçte, Enova hissesinin fiyat-kazanç oranı 8’in üzerine neredeyse çıkmadı.

Bireysel krediler özellikle zor bir faaliyet alanıdır. Çünkü piyasa döndüğünde, yıkıcı bir dönüş yapar. Yüksek faiz oranları mevcut kredilerin değerini düşürür; örneğin %15,99’luk yıllık faizle fiyatlanmış bir kredinin değeri, aynı kredi %18,99’dan fiyatlanabilecekken daha düşüktür. Kriterleri karşılayan yeni borçlanıcı havuzu küçülür ve bu borçlanıcıların daha yüksek maliyetleri kabul etme ihtimali düşer. Düşük ekonomik büyüme ve işsizlik, bazı borçlanıcıların temerrüde düşmesine yol açabilir.

ENVA örneği, UPST hissesinde %94’lük düşüşün ardından bile mevcut olan riski ortaya koyuyor. Upstart’ın geçtiğimiz yıl kaydettiği büyük rallinin arkasında sadece büyüme değil, aynı zamanda bireysel kredilerin ötesine genişleme planları vardı.

Potansiyel bilanço sıkıntıları nedeniyle, bu planlar muhtemelen şu an beklemede. Geriye kalan faaliyetler ise, sektördeki diğer bireysel kredi işletmelerinden farksız görünüyor.

Yatırımcılar bu şirketler para kazanırken bile hisselerini yükseltmiyor. Upstart ise şu an kâr bile edemiyor. Bu durum kalıcı bir şekilde değişene ve şirket zorlu bir koşulu yönetebileceğini kanıtlayana dek, hissenin çizgisinin değişme ihtimali düşük.

Açıklama: Vince Martin yazıda geçen menkul kıymetlerde bir pozisyon sahibi değildir.