Yazar – Scott Kanowsky
Investing.com – AB Enerjiden Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Kadri Simson’a göre Rusya Temmuz ayında tüm gazı kestiği takdirde Avrupa büyük bir arz kıtlığıyla karşılaşacak. Moskova’nın, enerji arzını Batılı ülkeler karşısında silah olarak kullanabileceğine dair endişeler artıyor.
Salı günü bir basın toplantısında konuşan Simson, Kremlin’in kış aylarında arzı kesmesi durumunda blokun karşılaşacağı arz açığının 45 milyar metreküpe kadar çıkacağını söyledi. Bu miktarın, Ağustos başı ve Mart sonu arasında Avrupa’nın ortalama gaz tüketiminin %15’ine tekabül ettiğini de belirtti.
Simson ayrıca AB’nin, o dönemde doğal gaz talebini gönüllü olarak aynı miktarda düşürme konusunda anlaşmaya vardığını söyledi. Bu, Rusya’nın gaz akışını azaltması halinde arzı korumayı amaçlıyor.
“Planın güvenilir olmasına olan ihtiyaç konusunda bakanlarla konuşurken epey açık sözlüydüm. Ve bunu sağlamayı başardık.”
Rusya’nın gaz tedarikine daha az bağımlı olan İspanya, Yunanistan ve İtalya gibi ülkelerden gelen şikayetlerin ardından teklif, AB geneli için zorunlu olmayacak. Bu ülkeler blok genelindeki bir tedbirin, kendi vatandaşları için haksız ve adaletsiz kısıtlamalar getireceğini savundu.
Sonuç olarak Brüksel’deki enerji bakanları, hedeflenen kesintinin zorunlu olması halinde her üye devletin “özel durumlarına” bağlı olarak bazı esneklikler sağlama konusunda anlaştı.
Bu muafiyetler, Avrupa’nın gaz ağlarıyla bağı olmayan Kıbrıs ve İrlanda gibi ada ülkeleri için yapılacak. Elektrik üretiminde gaza “yüksek oranda bağımlı” olan devletler için başka istisnalar geçerli olacak.
AB’nin açıklamasında bu planın uzatılması konusunun, 2023 Mayıs ayına kadar değerlendirileceği ifade edildi.
Çek Cumhuriyeti Endüstri ve Ticaret Bakanı Jozef Síkela, “AB bir bütündür ve dayanışmacıdır. Bugünkü karar açıkça gösteriyor ki üye devletler, Rusya'nın, enerji kaynaklarını bir silah olarak kullanarak AB'yi bölmeye yönelik her türlü girişimine karşı dik duracak. Şimdi gaz tasarrufu yapmak bizi daha da hazırlıklı hale getirecek. Kış mevsimi, AB vatandaşları ve sektör için çok daha ucuz ve çok daha rahat geçecek.” dedi.
Plan açıklandıktan sonra yatırımcıların, Rusya’nın gaz arzındaki kesintinin Avrupa’nın büyümesi üzerinde baskı yaratabileceğinden korkması ile euro/dolar%0,72 düşüşle 1,0147 dolara geriledi. Endişeleri artıran diğer etken, Rusya’nın devlet destekli enerji firması Gazprom’un (GAZP) açıklaması oldu. Şirket, önemli bir boru hattı olan Nord Stream 1 ile Avrupa’ya taşınan gazın, bakım sorunları nedeniyle bu hafta toplam kapasitenin beşte birine düşeceğini söyledi.
Gazprom’un açıklamasını takiben arzdaki darlığın artacağı yönündeki beklentiler, Avrupa’da gaz fiyatlarını beş ayın zirvesine taşıdı; TTF doğal gaz vadeli işlemleri %10 üzerinde artış yaşadı.