Yazar: Şenay Şerefoğlu
Hükümet, 2019’da yapılacak seçimler için erken seçim kararı aldı ve vatandaş 4 gün sonra hem milletvekili hem de cumhurbaşkanı seçimi için sandık başına gidecek. Erken seçime sayılı günler kala piyasalarda da bekleyiş hakim ve TL, son hafta geçen aylardaki kadar sert olmasa da değer kaybına devam ediyor.
Piyasalar ne bekliyor?
İstikrar isteyen piyasalar için öncelikli öneme sahip başlıklar:
-Evvela OHAL’in kaldırılması ki her ne kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan, OHAL’in hissedilmediğini belirtse de şirketler OHAL’den olumsuz etkilendiklerini söylüyor ve kaldırılmasını öncelikli talep ediyorlar.
-TCMB’nin bağımsızlığı. Mayıs’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçilmesi durumunda daha etkin rol oynayacağını açıklaması ile piyasalarda bağımsızlık endişeleri arttı ve kur da bu kaygıların etkisi ile rekor yükselişler yaşadı. Son olarak dünkü Adana mitinginde yetki verilmesi durumunda faizleri indireceğini açıklayan Erdoğan’ın söylemleri bankaya dair güven kaybına yol açıyor. Bu nokta da yani seçimlerden sonra gerek yeni hükümet gerekse mevcut hükümetin devamlılığında TCMB’nin duruşu kilit öneme sahip. Bankanın özerkliğini koruması piyasalar için son derece önemli.
-TCMB’nin sıkı para politikası devam edecek mi? Bilindiği gibi banka 25 Nisan itibariyle toplamda 500 bp faiz artırdı ve enflasyona göre sıkı duruşu koruyacaklarının da altını çizdi. Son aylarda kurdaki ve petrol fiyatlarındaki yükseliş, enflasyonun da %12 üzerine çıkmasına neden oldu ve enflasyonun Temmuz-Ağustos’ta da yüksek gelmesi bekleniyor. Beklentilerin de üzerinde gelecek enflasyon, bankanın tekrar faiz artışına gitmesine neden olabilir. Bankanın enflasyonu kontrol etmek için sıkı para politikası duruşunu koruması önceki hamlelerinin seçim arefesinde rahatlama sağlamak için yapılmadığı sonucunu çıkaracağı için banka lehine olabilir.
-Maliye politikası nasıl olacak? Bütçe açığını artıran teşviklerin ardından hükümetin kemer sıkmaya başlaması ve para politikasına destek sağlayacak sıkı maliye politikası uygulaması bekleniyor. Beklentinin gerçekleşmesi piyasalarda olumlu etki yaratabilir.
Bu saydığımız başlıklarda piyasa beklentilerinin karşılanması durumunda TL’de toparlana görülebilir, ancak TL’ye en büyük desteği sağlayacak gelişme ise ekonomik göstergeler olacaktır. Birden fazla sorunun olduğu bu süreçte elbette ki toparlanma da zaman alacaktır ve alınan önlemler göstergelerin de zamanla toparlanmasını sağlayacaktır.
Seçim sürecinde verilen vaadlerin tutulmaması, bütçe açığının devam etmesi, TCMB’nin sıkı para politikasına karşın kamu maliyesinde gevşek davranılması, bankaya müdahale edilmesi gibi sorunların devam etmesi, hali hazırla son derece değer kaybeden liranın durumunu daha da zorlaştırabilir.
Önce piyasalara güven verilmeli, sözler tutulmalı, ardından da enflasyon, cari açık ve TL lehine aksiyonlar alınmalı…