Bilanço Risklerine Dikkat!
Dokuz aylık bilanço dönemindeyiz. Bu bilançolar bağımsız denetime tabi olmadıkları için hızlı gelecek. Son dönem çok defa uyardık, hisselerin çoğunda olası bilançoların haricinde bir değerlenme yaşanıyor. Bu nedenle olası zarar ya da beklentiyi karşılamayan karların gelmesi halinde, hisselerde kar satışları görebiliriz. Ama hisselerin bir kısmındaki yükselişlerin bilançolarla değil de, olası başka gelişmelerle ilgili olabileceğini düşünüyorum. Bu nedenle düşük bilançoların satış getireceği bazı hisselerde sonrasında yeniden kaldığımız yerden devam denebilir. Misal ekonomide ciddi daralma yaşanan pandemi döneminde enerji sektöründe yaşanan yükselişin bana göre izahı faklı gelişmelerde yatıyor görüşündeyim. Öyle mi değil mi yakında öğreniriz sanırım.
Teknik olarak yurt dışında kar satışları var. Yunanistan ile gerilim kaldığı yerden devam ediyor. Arama faaliyetlerimizin durmasını istiyorlar. Ben bunun mümkün olmadığını ve Türkiye'nin Mavi (IS:MAVI) Vatan sınırları içinde yer alan alanda arama faaliyetlerine devam edeceği görüşümü koruyorum. Bu nedenle de tarafsız olmayan AB'den yaptırım riskimiz sürüyor. ABD seçimleri sonrası bir yaptırım riski de o tarafta potansiyel olarak duruyor. Bunları unutmamakta yarar görüyorum.
Ama teknik olarak BIST'e bakınca ise, bankalar olmasa da yeni rekorlara gidebilecek iştahını hala koruyor. Dünkü kapanış devam edecek olursa 1.205 direnci test edilebilir. Bu seviye çok önemli bir yer. Eğer görülür ve kırılacak olursa, yeni BIST rekorları peşi sıra gelmeye başlayabilir. Olası bu teknik seviyeleri Destek-Direnç Tablomuzda güncel olarak görebilirsiniz.
Peki bu ortamda ne yapmalı? Tabii ki, herkes kendi risk kararına göre bunu belirleyecek. Ama ben kenarda olası riskler nedeniyle muhakkak belli bir nakit bulunması, full hissede durulmaması gerektiği görüşündeyim. Aynı zamanda dinamik de olmak lazım. Hiçbir hisse ana-baba yadigarı olmamalı. Gerektiğinde tümünü satıp nakite bile geçmek bir yatırım kararıdır. Bazen elinizdeki hisseler durur. Sanki diğer her hisse yükseliyor gibi hissedersiniz. Böyle zamanlarda tamamen nakite geçmek, sanki bu hisselerde bulunmamış gibi yeni pozisyonlara dönmek bu ortamdan çıkmanıza yararlı olabilir. Ama sattıktan sonra giderse de üzülmemeyi göze almak gerekir.
Bazen de zararla satmayı bilmeniz lazım. Sonuçta tabi ki herkes aldığı hisseden kar yapmak ister. Ama bu mümkün olmuyor görüyorsunuz. Bu nedenle bazen aldığınız hissenin gitmediğini, takıldığını, satış geldiğini görürseniz, ısrarlı olmayıp kısmi bir zararla verip nakite çıkabilirsiniz. Bunu yapmadığınız takdirde yeni fırsatları değerlendirme imkanı bulamazsınız. Ama her yeni aldığınız hissede de benzer zarar riskleri olacağını bilerek bu kararları almanız lazım.
Endeks ve hisselerin tekniklerini daha iyi anlamak isteyenler, Sitemin Giriş menüsünün sağında Siteyi Tanı kısmında yer alan Destek-Direnç Tablosunun izahını dikkatlice okurlarsa, alım satım kararlarında tekniklere nasıl bakacaklarını öğrenmiş olurlar. Nasıl ki, kırılan bir direnç sonrasında hissenin o yönde bir üst ve sıralı dirençlere yükselmesi bekleniyorsa, olası destekler kırıldığı zaman da, sıralı alt desteklere doğru düşüşler yaşanabilir. Bu seviyelere bakıp kararlarınızı şekillendirebilirsiniz.
Yeni Sürprizler Neler Olacak?
Benim de bu beklentimi biliyorsunuz. Ben 29 Ekim'de sürprizler olursa olur diye bekliyordum. Ama Cumhurbaşkanı dünkü grup toplantısında olası yeni müjdelere değindi. Açıklanacak yeni rezerv müjdelerinin etkisi ile yaşanacak yükselişler sonrasında yeniden kar satışları görülmesini bekliyorum. Tabii bu durum açıklamadaki rezervin büyüklüğüne göre belirlenecektir. Umarım Türkiye'nin geleceğini güzelleştirecek boyutta rezerv açıklamaları duyarız. Ama olası rezervlerin Ege ve Akdeniz'de olması halinde, bölgesel gerilimlerin de bir anda karşımıza çıkma riskimiz var.
TCMB Faiz Artışı Yapar Mı?
Bence yapması gerekir. Hatta gecikmesi ülke için olumsuz oluyor. Görüyorsunuz kur ateşi yapılmış olan faiz artışı ile yatışmadı. Çünkü enflasyon sürüyor. Bu nedenle geciktikçe, yapılması gerekenden çok daha fazla faiz arttırma zorunluluğu doğuyor. Ben 22 Ekim PPK (Para Piyasası Kurulu) toplantısında en az 200 baz puan faiz artışı yapılmasını bekliyorum. Hatta 300 puan yapılırsa tam da olması gereken artış olur diye düşünüyorum. Böyle bir karar sonrasında kur riski azaldı diye düşünecek olan yabancıların girişlerinin arttığını görebiliriz.
Tabi uzun süredir satan yabancılar geri dönmeye başlarsa, bu durum BIST için olumlu olur. Ama unutmayın, günü gelir yabancı dönmeye ve doğal olarak da ana hisseleri almaya başlarsa, bunun diğer tüm hisselere de yansımasını beklemeyin. Hatta, yabancının ana hisselere geldiğini görenler ellerindeki ciddi yükselişler göstermiş olan hisselerini satıp, uzun zamandır yabancı satışı nedeniyle düşük kalmış hisselere de dönebilirler. Yani ana hisslerde bu nedenle yükseliş yaşanacak olursa, diğerleri aynı anda düşüyor bu neden demeyin. Düz mantıkla paralel hesaplamalar yapıp, endeks şu kadar yükselmesine rağmen, filanca hisseler neden buna uymuyor diye hayıflanmayın. Öncesinde yapmış oldukları yükselişleri de dikkate alın. Peşin peşin olabilecekler için uyarıyorum.
Bakalım olası müjde ve TCMB faiz arttırmak beklentisi BIST'e yeni rekorlar kırdırabilecek mi. Ama bugün dışarıdaki kar satışlarının etkisi ile satıcılı bir açılış olabilir. Fakat devamında en azından hisse bazlı ayrışmaların yine olacağı bir gün bekliyorum.
Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
Twitter: @_Stratejist_