Enflasyonun yükselişte olduğuna dair kanıtların artması ve kimsenin bunun geçici bir durum olup olmadığı konusunda kesin bir şey söyleyememesiyle birlikte bir hamle yapmaları için üzerindeki baskı artan FED üyelerinin kafası biraz karışık görünüyor—ya da bilerek çelişkili mesajlar veriyorlar.
FED'in enflasyon için tercih ettiği ölçüt olan çekirdek kişisel tüketim harcamaları endeksi Nisan ayında bir yıl önceye göre %3,1, Mart'a kıyasla ise %0,7 yükseldi ve bu iki artış da konsensüs beklentilerinin üzerindeydi. Çekirdek indikatörde yer almayan oynak gıda ve enerji fiyatlarını da içeren tam endeks ise yılda %3,6'lık sıçrama yaptı.
FED üyeler defalarca, enflasyonun bu dönemde salgının yol açtığı sözde "baz etki" sebebiyle yükseleceğini dile getirirken, yatırımcılara bunun geçici bir durum olduğu konusunda güvence vermişti.
Ancak argümanlarına bir şans vermeyi kabul eden ekonomistlerin düşük enflasyon tahminleri, FED üyelerini duraksatmalı.
Hem FED Başkan Yardımcısı, hem de Yönetim Konseyi bu tarz verilerin Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) aylık 120 milyar dolarlık varlık alımlarının azaltılmasını değerlendirmesine yol açabileceğini söyledi.
Geleneksel çizgideki Başkan Yardımcısı Richard Clarida, bunun ne zaman gerçekleşebileceği konusunda Nisan sonunda gerçekleştirilen FOMC toplantısının tutanaklarına atıfta bulundu. Clarida, Yahoo (NASDAQ:AABA) Finance ile gerçekleştirdiği röportajda, "önümüzdeki toplantılarda bir noktada varlık alımlarının hızı düşürmeyi konuşmaya başlayabileceğiz," dedi.
Görece yeni bir pozisyon olan Regülasyon Başkan Yardımcısı görevindeki Randal Quarles ise, Brookings Institution'ın düzenlediği bir etkinlikte daha kesin konuştu:
"Kişisel görüşüm, Aralık'tan bu yana enflasyondaki yükselişin—geçici faktörleri çıkardığımızda bile—ve enflasyon beklentilerinin bu yılın ilerleyen tarihlerinde varlık alımlarına yönelik yönlendirmedeki enflasyon standardını karşılamaya yeterli olacağı yönünde."
Ancak Quarles, istihdam piyasasındaki iyileşmenin beklenenden daha yavaş olduğunu ekledi. Bu Cuma yayınlanacak olan Mayıs ayı istihdam raporu yakından takip edilecek ve Nisan'daki hayal kırıklığı yaratan sayıların ardından işe alımlarda bir toparlanma yaşanıp yaşanmadığına bakılacak. Tahminler Mayıs ayındaki işe alımların, Nisan'daki 266.000'in ardından yaklaşık 675.000 seviyesinde gelmesi yönünde.
Dallas FED Başkanı Robert Kaplan, FOMC'nin varlık alımlarında bir azaltmayı değerlendirmesi gerektiğine yönelik tutumunu korudu. Kaplan geçtiğimiz haftada, FED'in ipoteğe dayalı menkul kıymetleri satın almakta harcadığı aylık 40 milyar doların, konut piyasasındaki fazlalığa katkı yaparak beklenmedik sonuçlar doğurduğunu söyledi. Kaplan aynı zamanda sermaye harcamaları ve enerji dönüşümü gibi bazı enflasyonist baskıların FED'deki diğer isimlerin düşündüğü kadar geçici olmayabileceği konusunda uyardı.
San Francisco FED Başkanı Mary Daly'nin geçtiğimiz haftada CNBC ile gerçekleştirdiği bir röportajda ifade ettiği şekilde, FOMC üyeleri FED Başkanı Jerome Powell'ın "azaltma hakkında konuşma hakkında konuşma" pozisyonunu benimsemiş durumda. Bu ifade sık sık tekrarlanarak artık yorucu bir hale geldi ve üyelerin, yatırımcıları yanlış yönlendirmeyi istemiyorlarsa daha açık bir şekilde iletişim kurması gerekiyor.
FED'in Odağı Kaydı mı?
Örneğin, Senato Bankacılık Komitesi'nde yer alan Cumhuriyetçi Pennsylvania Senatörü Pat Toomey, FED üyelerinin para politikasına daha çok odaklandığını görmek isteyenlerden. Toomey geçen hafta Boston, Atlanta ve Minneapolis'teki bölgesel FED bankalarının başkanlarına bir mektup yolladı ve mektupta, "ırk konusundaki takıntılarından" şikayet etti.
Toomey'e göre, "Siyasi bir pozisyon savunuculuğu, FED için uygun bir rol değil." Toomey, bölgesel bankaların yayınladığı araştırmaları, makaleleri ve blog yazılarını "son derece yanlı" olarak tanımlayarak eleştirdi.
Toomey, ırkçılığın "iğrenç" bir şey olduğunu kabul etti, ancak ırk ve ekonomi konusunun "ideolojik varsayımlar ve yorumlamalarla" dolu olduğunu söyledi. Toomey, bu konudaki çalışmaların bölgesel bir FED bankası tarafından gerçekleştirilmesinin hiçbir mantıklı nedeni olmadığını söyledi.
Toomey'in sağ eğilimli bir Cumhuriyetçi olduğu söylenemez. Toomey Şubat ayında eski Başkan Donald Trump'ın suçlu bulunması yönünde oy veren yedi Cumhuriyetçi senatörden biriydi. 6 Ocak'ta Capitol'e yapılan saldırının araştırılması için iki partinin de üyelerinden oluşan bir komisyonun kurulmasına yönelik geçen hafta yapılan oylamayı ailevi sebeplerden dolayı kaçırmış olsa da, Toomey eğer oylamaya katılabilseydi komisyonun oluşturulması yönünde oy vereceğini söyledi (60 oyun sağlanması gereken oylama, 54'e karşı 35 oyla reddedildi).
Anca Toomey'nin mektubu, önemli komite üyelerinin güç sahibi olma yollarından biri. Toomey üç bölgesel bankanın başkanından—Eric Rosengren, Raphael Bostic ve Neel Kashkari—Haziran'ın ikinci haftasına kadar kendisine belge ve raporlar sunmalarını istedi ve banka başkanları da Toomey'nin bu talebini kesinlikle yerine getirecek.
FED bankalarının rollerini daha geniş bir şekilde tanımlamalarına yönelik güçlü argümanlar kesin olarak bulunsa da, Toomey mektubu ülkenin son derece bölünmüş bu atmosferinde, bu tarz toplumsal sorunları gündeme almanın getirdiği tehlikeleri ortaya koyuyor.
Bazı ekonomistlere göre enflasyon artışı düşük gelirlileri orantısız bir şekilde daha çok etkiliyor ve eşitsizliğin artmasına yol açıyor. Enflasyonun kontrol altında tutulması tabi ki FED'in yetki alanında ve merkez bankasının sosyal adalete katkıda bulunmasının en iyi yolu olabilir.