İSTANBUL, 25 Aralık (Reuters) - Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Türkiye'nin 50 milyon doz almak için anlaştığı Çinli Sinovac'ın SVA.O koronavirüs aşısının koruyuculuğunun %91.25 oranında olduğunu ve ilk aşamada yaklaşık 9 milyon kişiye yapılacağını söyledi.
Koca, dün akşam bilim kurulu toplantısından sonra düzenlenen basın toplantısında, CoronaVac adlı aşının Pazar gecesi Türkiye'ye yola çıkacağını ifade ederek, "Bilim Kurulu'nun değerlendirmeleriyle aşının ülkemizde kullanılması konusunda kendi insanımızda gösterdiği etkiden emin olduk. Artık aşının Türk insanında etkili ve güvenilir olduğundan eminiz... Erken dönemde aşının koruyuculuğu %91.25 oranında, bu giderek daha artmış olacak." dedi.
Aşının uygulama planı hakkında açıklamada bulunan Koca, ilk aşamada sağlık çalışanları başta olmak üzere 9 milyona yakın kişinin aşılanacağını söyledi. Günde ortalama 1.5-2 milyon aşının yapılabileceğini ifade eden Koca, Ocak'tan itibaren en geç Nisan itibarıyla 2 ve 3. aşama olarak nitelenen kişilerin de aşılanmasını hedeflediklerini belirtti. Aşı olunmasında zorunluluk olmayacak.
Koca, Pfizer PFE (NYSE:PFE).N ve Almanya'da Türkiye kökenli iki doktorun kurduğu BioNTech 22UAy.DE tarafından geliştirilen aşının alınması için ise en geç yarın sözleşme imzalanacağını ifade etti. Yeni bir tip aşı olan mRNA tipi bu aşı için yapılacak sözleşmede, Türkiye'ye Mart sonuna kadar 4.5 milyon adet gönderilmesi, bunun ardından opsiyonel olarak 30 milyon adet aşının gönderilmesi öngörülüyor.
Basın toplantısının ardından yayımlanan verilere göre ise salgında dün 254 kişi daha hayatını kaybetti. Salgının başladığı Mart ayından bu yana ölenlerin sayısı 19,115'e yükseldi. Tespit edilen yeni vaka sayısı ise 18,102 oldu ve salgın başından bu yana vaka sayısı 2,100,712'ye yükseldi.
Salgının Nisan ayındaki ilk zirvesinden çok daha yüksek olan günlük ölüm ve vaka sayılarının azalması için hafta sonu bazı istisnalarla tüm gün ve hafta içi ise gece saatlerinde sokağa çıkma yasakları uygulanıyor. Buna rağmen günlük ölüm sayısı iki gün önce 259'a yükselerek rekor kırdı. Hareket kısıtlamalarına ölüm sayısından çok daha hızlı tepki veren yeni vaka sayısı ise birkaç gündür aşağı yönlü seyir izliyor.
Faz 3 Deneme Ara Sonuçları
Sinovac aşısının Türkiye'deki Faz 3 denemelerini koordine eden Profesör Serhat Ünal, 14 Eylül'de başlayan denemelere 7,371 kişinin katıldığını belirtti. Denemeye katılan 2,612 kişiye plasebo, 4,759 kişiye ise aşı yapıldı.
Ünal'ın basın toplantısında yaptığı sunuma göre denemelerde iki doz aşı veya plasebo almasının üzerinden en az 14 gün süre geçen 1,322 gönüllüye bakıldı. Deneme süresince bu gönüllülerden 29'u koronavirüse yakalandı. Aşıyı olan 752 gönüllü arasında 3 kişi koronavirüse yakalanırken, plasebo olan 570 gönüllüden 26'sı koronavirüse yakalandı. Denemeler gönüllülerden en az 40'ının koronavirüse yakalandığı tespit edilene kadar devam edecek.
Söz konusu 1,322 gönüllünün koronavirüse yakalanma oranına göre hesaplanan aşı etkililiği (1-RR) %91.25 olarak hesaplandı. Ünal gönüllüler arasında koronavirüse yakalananların sayısı arttıkça bu oranın daha da yükseleceğini ifade etti.
Ünal koronavirüse yakalanan plasebo gönüllülerinden bazılarının hastaneye yatırılması gerektiğini ancak aşı olanlar arasında çok hafif semptomlar görüldüğünü, aşı olan sadece bir gönüllünün ise alerjik reaksiyon gösterdiğini söyledi.
Faz 3 denemesi ara sonuçları, aşının kullanım onayını verecek olan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'na (TİTCK) dün bildirildi. Aşıya kullanım onayı ara sonuçlar ışığında verilecek.
Sinovac aşısını almak için şu ana kadar Endonezya, Brezilya, Şili ve Singapur anlaşma imzaladı. Filipinler ve Malezya da almak için müzakere yürütüyor. Aşı şu ana kadar açıl kullanım programı kapsamında Çin'de onbinlerce kişiye uygulandı.
Koca, Aşı Fiyatlarını Telaffuz Etmedi
Türkiye'nin alacağı bu iki aşı vücudun koronavirüse karşı direnç geliştirmesi için farklı yöntemler kullanıyor.
İnaktif aşı olarak tabir edilen Sinovac aşısı kimyasal şekilde gücü azaltılmış SARS-CoV-2 virüsünü vücuda taşıyor ve vücudun buna koruma geliştirmesini sağlıyor. Pfizer-BioNTech'in aşısı ise geniş kitlelerde ilk defa kullanılan mRNA aşıları arasında yer alıyor. İki aşı da iki doz olarak uygulanıyor.
Koca Türkiye'de öncelikli olarak inaktif aşıyı kullanmayı tercih ettiklerini ifade etti.
Aşıların fiyatlarını şirketler açıklanmasını istemediğini için telaffuz etmeyen Koca, "Pfizer aşı fiyatı dünyada birçok ülkeye satılan fiyattan daha aşağı. Sinovac aşısı için de... diğer ülkelere satılan rakamlardan düşük." dedi.
Koca daha erken bir tarihte geleceğini açıkladığı Sinovac aşısının neden geciktiği sorusuna, "Sözleşme gereği 11 Aralık'tan sonra yazılıydı. Ayın 5'inden itibaren firma depolarında hazırdı, izin tamamlanmadığı için gecikme yaşandı." cevabını verdi.
Koca İngiltere'de gözlenen yayılma hızı daha yüksek olan koronavirüs tipine Türkiye'de rastlanmadığını ifade etti.
Türkiye'de geliştirilen adenovirüs tabanlı iki aşı adayının insan deneyleri safhasına ulaştığını belirten Koca virüs benzeri parçacık temelli bir aşının insan deneyleri safhasında olduğunu belirtti.
Redaksiyon: Can Sezer